دانلود تحقیق- مقاله-پروژه-کارآموزی

مرجع کامل خرید و دانلود گزارش کار آموزی ، گزارشکار آزمایشگاه ، مقاله ، پروژه و پایان نامه های کلیه رشته های دانشگاهی

دانلود تحقیق- مقاله-پروژه-کارآموزی

مرجع کامل خرید و دانلود گزارش کار آموزی ، گزارشکار آزمایشگاه ، مقاله ، پروژه و پایان نامه های کلیه رشته های دانشگاهی

مقاله بررسی زن و نهنضت مشروطیت (نیروهای تولید)

مقاله بررسی زن و نهنضت مشروطیت (نیروهای تولید) در 13 صفحه ورد قابل ویرایش
دسته بندی تاریخ و ادبیات
فرمت فایل doc
حجم فایل 24 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل 13
مقاله بررسی زن و نهنضت مشروطیت (نیروهای تولید)

فروشنده فایل

کد کاربری 6017

مقاله بررسی زن و نهنضت مشروطیت (نیروهای تولید) در 13 صفحه ورد قابل ویرایش


پیشگفتار

در طول تاریخ بشر، روابط تولیدی و مناسبات توزیع و مالکیت حاصل از آن مرتباً تغییر کرده و به نسبت آن نیز روابط اجتماعی انسان ها بی امان در حال دگرگونی بوده و هست. روشن است که مناسبات زن و مرد نیز نسبت به هم- در چنین شرایطی از دگرگونی های بدون وقفه- به دور از تغییر نبوده و مختلف ترین شکل ها را به خود گرفته است. تسلط و برتری مرد نسبت به زن یا برعکس از جمله‌ی بزرگترین نتایج این دگرگونی ها است.

زنان کنونی در جوامع طبقاتی تحت ستمی دوگانه قرار دارند. ستم نخست ناشی از وابستگی به مردان و عدم استقلال اقتصادی و اتکاء به خود آنان است، و دیگری ستمی است که هم او و هم غیرهمجنسان مردش در زندگی اجتماعی و روابط کار و سرمایه متحمل می‎شوند.

بنابراین مسئله تنها بر سر برابری حقوق زن و مرد نیست، بلکه ورای آن، سخن از برانداختن تمام محدودیت هایی است که وابستگی انسان از انسان و در نتیجه وابستگی یک جنس به جنس دیگر را به وجود می‎آورد.

دوران ما، دوران تحولات و دگرگونیهای سریع بنیادی است. یکی از مهمترین مسایلی که همواره در کشور نوخاسته اهمیت خود را بیشتر نشان می دهد، مسئله ی زنان است. این مهم است که زن چه نقشی در حیات اجتماعی به عهده گیرد و چگونه نیرو و تواناییش را در همه‌ی جهات به کار گیرد و عضوی مؤثر و عامل تولیدی پویای جامعه‌ی انسانی گردد. شکوفایی استعدادهای زن تنها زمانی مقدور است که امکان شکوفایی تمامی اعضای یک جامعه به وجود آید. از این رو مسئله‌ی زن نه تنها به جنس او بلکه به کل جامعه اش هم مربوط است. در این رابطه، مطالعه‌ی مسایل مربوط به زنان باید در رابطه ای سالم و منطقی و با توجه به قانونمندی های عام جوامع طبقاتی صورت گیرد. سرنوشت تاریخی زن و نقش وی را باید از گذشته های دور تاریخ بشری مورد ارزیابی قرار داد و بر مبنای آن به تصویر شرایط کنونی اش پرداخت. تنها در چنین صورتی است که ترسیم خطوط اصلی زندگی آینده‌ی او و رهاییش از بندهای اسارت می‎تواند میسر گردد.



زنان در نهضت مشروطیت ایران

نهضت مشروطیت ایران جنبشی سوداگرانه- مردمی بود. این جنبش، نیروهای فئودالی و استعماری را یک مرحله به عقب راند. و اگرچه نتوانست به هدف خود یعنی استقرار بورژوازی ملی یا رژیمی دموکراتیک دست یابد، لیک امکان یافت نظام بورژوا- ملاکی را که از نظر تاریخی یک مرحلة جلوتر از سلطه‌ی مطلق فئودال ها بود جایگزین آن سازد. در این جنبش زنان ایران نیز از خواب خرگوشی چندین هزار ساله‌ی خود برخاستند ودر جهت پیشبرد هدف های آن سهمی ایفا کردند.

در زمان مظفرالدین شاه موج اعتراض و نارضایتی از سوی مردم پایه های سست استبدادی مطلقه ی قاجار را به لرزه درآورد. زنان در تخریب سرای بانک- که دولت روسیه‌ی تزاری به منظور توسعه ی سیاست خود بر فراز قبرستانی قدیمی در تهران بنا می نهاد- شرکت جسته و آن را در هم کوبیدند. هنگامی که مردم از سوی علمای وقت دعوت شدند که به منظور اعتراض به سیاست های خودکامه‌ی مظفرالدین شاه عبدالعظیم بست بنشینند، زنان جلوی سواران شاهی را- که قصد خرابکاری داشتند- گرفته و مانع رخنه‌ی آنان به درون بست نشینان گردیدند. رساندن اخبار و اطلاعات مهم در مواقع حساس مبارزات مردم نیز از جمله فعالیت های زنان بود. در اواخر سلطنت مظفرالدین شاه بست نشینی بزرگی در سفارت انگلیس برپا شد که به پیروزی مردم انجامید و مظفرالدین شاه به ناچار صدور فرمان مشروطیت را بر گردن گرفت. با صدور این فرمان مردم به برگزاری جشن ها و پایکوبی پرداختند و زنان نیز در برگزاری این مراسم شرکت جستند. زنان همچنین در جنبش به وجود آمدن بانک ملی- که به منظور پیشگیری از اقدام دولت مبنی بر دریافت وام از دول بیگانه بود- با پیشنهاد فروش جواهرات خود و ایجاد سرمایه‌ی اولیه برای بانک، آمادگی خود را در این اقدام ملی نشان دادند.

«… روزی در پای منبر سید جمال واعظ در مسجد میرزا موسی زنی به پا خاسته چنین گفت: دولت ایران چرا از خارجه قرض می‎کند. مگر ما مرده ایم؟ من یک زن رختشوی هستم و به سهم خود یک تومان می‎دهم، دیگر زن ها نیز حاضرند. از این گونه نمایش ها بسیار روی می‎داد.



نقش زنان در نهضت مشروطیت ایران در ادبیات انقلابی این دوران نیز بازتاب خود را یافته است. شعر زیر بخشی از سرودی «نیمتاج خانم سلماسی خواهر مرحوم امیراقبال لکستانی» است.

ایرانیان که فروکیان آرزو کنند

باید تخت کاوه خود جستجو کنند

آزادی به قبضه ی شمشیر بسته اند

مردان همیشه تکیه ی خود را بدو کنند

شد پاره عصمت عجم از غیرت شما

مردان، بیاورند که زنها رفو کنند…»[1]

«محمد سعید اردوبادی» در حدود سال‌های 1930 درباره‌ی قیام تبریز رمانی به نام «تبریز مه آلود» نگاشته است. وی در این رمان چند جلدی به گونه‌ای استادانه سعی در تصویر کردن ویژگی‌های این قیام قهرمانانه‌ی ملی کرده است. شخصیت‌های داستان هر یک بازگو کننده‌ی نقش عنصاری هستند که قیام را به وجود آورده اند.

«… قدرت، یکی از قهرمانان داستان نماینده‌ی مجاهدان قفقازی است که در قیام تبریز شرکت فعالانه داشته‌اند. او هم [….] یکی از تبریزیان کارگری است که در معادن باکو کار کرده و پرورده‌ی مکتب انقلابیون قفقاز بود. او هم […… ] در جریان جنگ‌های تبریز روانه‌ی آن دیار می شود و به اردوی انقلابی ستارخان می‌پیوندد و تا پای جان باقوای مستبدان پیکار می‌نماید. زینب و دلربا خواهر و نامزد قدرت ، نماینده‌ی شیر زنانی هستند که به پاس خود ناموس خود و همنوعانشان همپای مردان قدم در عرصه مجاهدت می‌گذارند و در کوره ی مبارزات آبدیده تر می‌شوند.[2]….»

پس از استقرار مشروطیت، اقداماتی در جهت آزادی زنان و برکناری حجاب توسط زنان و مردان آزادیطلب و روشنفکر صورت گرفت، شعرای آزاده‌ای چون «میرزاده‌ی عشقی»، «عارف قزوینی» و «پروین اعتصامی» دراین باره شعرها سروده‌اند.


دانستنیهای قبل از ازدواج

در این کتاب اطلاعات مفیدی در مورد ازدواج و دانستنیهای قبل از ازدواج آورده شده که هر دختر و پسری باید قبل از ازدواج از این مطالب آگاهی لازم را داشته باشند
دسته بندی روانشناسی و علوم تربیتی
بازدید ها 3
فرمت فایل pdf
حجم فایل 1694 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل 31
دانستنیهای قبل از ازدواج

فروشنده فایل

کد کاربری 7626
کاربر

ازدواج مرحله ای مهم در زندگی هر دختر و پسری است که یکی از بزرگترین تصمیمات زندگی هر فردی در این مرحله گرفته میشود.

افراد زیادی در این تصمیمگیری دچار اشتباه میشوند و در زندگی خود به مشکلات کم یا زیادی بر میخورند.

و افراد زیادی هم در زندگی خود احساس خوشبختی میکنند و زندگی خوب و موفقی را در کنار هم شروع میکنند.

خوشبختی یا بدبختی هر شخصی در ازدواج کمتر به شانس و اقبال او بستگی دارد بلکه بیشتر به آگاهی و اطلاعات قبل از ازدواج بستگی دارد که آیا شخص با دید باز به ازدواج تن داده یا چشمان بسته؟

این کتاب ارزشمند اطلاعات بسیار مفیدی در مورد ازدواج و دانستنیهای قبل از ازدواج به شما آموزش میدهد که میتوانید با یادگیری این مطالب مفید دید خود را در مورد ازدواج تغییر دهید و در موقع ازدواج بدون استرس و عجله بهترین تصمیم را برای زندگی خود بگیرید.

پس بدون آگاهی و چشم بسته برای آینده خود تصمیم نگیرید.




دانلود تحقیق زن از دیدگاه شهید مرتضی مطهری

ازنظر مطهری زندگی اجتماعی آدمی برخلاف زندگی اجتماعی حیوانات همواره دستخوش تغییر وتحول است طبیعت انسان را بالغ و آزاد و خود سرپرست قرار داده است انسان راه خود را به کمک عقل وعلم وبا قوانین وضعی می پیماید و به همین دلیل است که در مسیر تکامل خود به فساد و انحراف کشیده میشود
دسته بندی معارف اسلامی
بازدید ها 2
فرمت فایل doc
حجم فایل 24 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل 45
دانلود تحقیق زن از دیدگاه شهید مرتضی مطهری

فروشنده فایل

کد کاربری 7169
کاربر

ازنظر مطهری زندگی اجتماعی آدمی برخلاف زندگی اجتماعی حیوانات همواره دستخوش تغییر وتحول است. طبیعت انسان را بالغ و آزاد و خود سرپرست قرار داده است . انسان راه خود را به کمک عقل وعلم وبا قوانین وضعی می پیماید و به همین دلیل است که در مسیر تکامل خود به فساد و انحراف کشیده میشود . به عقیده مطهری این دو استعداد یعنی استعداد انحراف و استعداد تکامل از یکدیگر تفکیک اپذیر نیستند . دو استعداد بالا انسان را به افراط وتفریط می کشانند . او معتقد است که انسان کوشش میکند با نیروی علم و ابتکار، هم خود را با مظاهر ترقی و پیشرفت زمان هماهنگ کند، و هم جلوی انحرافات زمان را بگیرد . امااین روند همواره در مسیر درست خود حرکت نمیکند و انسان دچار بیماری جمود و جهل میگردد . به عقیده مطهری بیماری اول سکون و توقف ،و بیماری دوم سقوط و انحراف را برای زندگی آدمی به ارمغان می آورد .


مطهری میگوید:

جامد از هر چه نو است متنفر است و جز با کهنه خو نمیگیرد ، و جاهل هرپدیده نو ظهوری را به نام مقتضیات زمان ، به نام تجدد وترقی موجه میشمارد . جامد هر تازهای را فساد و انحراف میخواند و جاهل همه را یک جا به حساب تمدن و توسعه علم و دانش میگذارد .

قطعه بالا در شناسایی دیدگاه اجتهادی مطهری دارای اهمیت است ؛ دیدگاهی که خود او از آن به دیدگاه "اعتدالی " یاد میکند . به این ترتیب نگرش مطهری به مسایل زنان ، نه دیدگاه تجددگرایی محض است ونه نگرش سنتی . چنین طرز تلقیای سبب میشود که مطهری مساله زن رادر عصر کنونی نه رهایی زن در معنای لیبرالی ، بلکه درخانواده بداند .ازاین رو مطهری نقطه عطف بحث خود از جنبش زنان را در کشورهای اسلامی ،حقوق طبیعی خانواده معرفی میکند . به این ترتیب مبنای تمامی تعالیم جنسی و جنسیتی مطهری از قبیل حجاب ، میراث، خواستگاری ،ازدواج و... بر اساس این حقوق تفسیر میشود . اما درک این حقوق خود در گروی فهم مفهوم" طبیعت" ویا" فطرت " است . به این ترتیب شناخت مساله زن ، روش مطالعات زنان ، طبیعت و حقوق طبیعی مهمترین بنیانهای شناخت تعالیم جنسی و جنسیتی مطهری هستند .

مساله زن از نظر مطهری

مطهری در مقدمهای که به کتاب نظام حقوق زن در اسلام در سال 1353 نگاشت، جهتگیری خود را در باره مسایل زنان به خوبی نشان داده است . این مقدمه توضیح مناسبی از دیدگاه اجتهادی مطهری میباشد که ضمن آن پس از تاکید بر توجه به اقتضائات جهان معاصر ، انحراف جنبشهای فمنیستی معاصر را از نظر او آشکارا نشان میدهد . مطهری در این مقدمه اساسی ترین مساله زن را در جامعه معاصر نظام حقوق خانواده میداند . به عقیده مطهری پیدایش شعار آزادی زن و تساوی حقوق او با مرد ،به عنوان مساله اصلی فمنیسم در دنیای غرب به حوادث سده هفدهم میلادی و بعداز آن بر میگردد . در تفسیر مطهری ، از سده هفده به بعد ، پابه پای نهضتهای علمی وفلسفی ، نهضتی در زمینه مسایل اجتماعی و به نام حقوق بشر پا گرفت . نویسندگان سدههای هفده وهجده عقاید خود در باره حقوق فطری و طبیعی و سلب ناپذیربشر را در میان مردم منتشر کردند . مطهری اصل اساسی مورد توجه این نویسندگان را وجود یک سلسله از حقوق و آزادیهای طبیعی برای انسان میداند . این نهضتهای فکری و اجتماعی ابتدا در انگلستان ،سپس در امریکا وفرانسه ثمرههای خود را آشکار کرد وسپس به تمام نقاط دنیا گسترش یافت. مطهری تحول بعدی را در سده نوزدهم میجوید ؛ زمانی که اندیشههای جدید در زمینه حقوق انسانها در مسایل سیاسی، اقتصادی و اجتماعی پدیدار شد . این تحولات در نهایت به سوسیالیزم منتهی گشت . مطهری بیان میکند که تا اوایل سده بیستم تمامی تلاشها در زمینه حقوق انسانها مربوط به حقوق ملتها در برابر دولتها یا حقوق طبقه کارگر در برابر طبقه سرمایهدار بود . مطهری بیان میکند که در سده بیستم، برای نخستین بار مساله حقوق زن در برابر حقوق مرد مطرح شد وتساوی زن ومرد اعلام گشت . در جمع بندی مطهری از تحولات سه سده اخیر ، این نکته برجسته است که محور اصلی همه نهضتهای اجتماعی غرب دو مساله آزادی و تساوی است ، واز این روست که او معتقد است که در نهضت حقوق زن در غرب به عنوان ادامه نهضتهای اجتماعی اروپا ،جز از آزادی و تساوی سخنی به میان نیامد . این مساله به نظر مطهری با توجه به وضعیت مرارت بار تاریخ حقوق زن در اروپا تشدید میشود . به این ترتیب پیشگامان نهضت اجتماعی اروپا ، آزادی زن وتساوی حقوق زن ومرد را مکمل و متمم حقوق بشر دانستند . در حالی که به عقیده مطهری آن چه که به فراموشی سپرده شد مساله اساسی نظام حقوق خانواده بود . در تحلیل انتقادی مطهری از نهضت رهایی زن در اروپا ، دلیل غفلت از حقوق خانواده آن است که درجریان این نهضت،داروی تمام بدبختیها و بیچارگیهای زن غربی را از شعار تساوی و آزادی طلب کردند . از این رو تساوی و آزادی زن به عنوان انسان ، براین حقیقت پرده افکند که زن به جهت زنانگی خود ازیک سری مشخصات مخصوص به خود برخوردار است که با ویژگیهای مرد تفاوت میکند . به نظر مطهری، این راز انحراف مساله زن در غرب ، ودلیل انحراف جنبشهای فمنیستی است . به عقیده او توجه به این تفاوتها که بر خاسته از طبیعت متفاوت هر یک از دو جنس مذکر ومونث است، تصحیح کننده مساله زن در جهان اسلام وغرب میباشد بخش نخست تفسیر مطهری از نهضت فمنیسم ،آن جا که توجه به مساله آزادی وخواست تساوی با مرد را موجب غفلت از حقیقت تفاوت میداند ، حاوی نقد فمنیسم لیبرال ، فمنیسم سوسیال و فمنیسم مارکسیستی است، در حالی که بخش اخیرسخنان او ، آنجا که به تحلیل انحراف نهضتهای فمنیستی غربی به دلیل غفلت از بعد انسانی زن وبزرگ نمایی بعد زنانگی زن می پردازد ، حاوی دیدگاه انتقادی مطهری به فمنیسم رادیکال میباشد. مطهری در جای دیگر می گوید زن در جهان گذشته به دلیل غفلت از انسانیتش مورد اجحاف قرار گرفت . ابن سخن نقد عمومی مطهری به دیدگاه سنتی است که واکنش در برابر آن، پیدایش فمنیسمهای لیبرال،سوسیال ومارکسیستی میباشد. در حالی که به عقیده او، زن در عصر حاضر به دلیل چشم پوشی از ویژگیهای زنانهاش، تحت ستم است .این قطعه ، در واقع نقد عمومی مطهری به فمنیسم رادیکال است که ویژگی زنانگی را عامل تعیین کننده جنبش زنان میداند .

اصل اجتهاد و روش مطالعات زنان

...

45 صفحه فایل Word


پاورپوینت بررسی روانشناسی زن

پاورپوینت بررسی روانشناسی زن در 37 اسلاید زیبا و قابل ویرایش با فرمت pptx
دسته بندی روانشناسی و علوم تربیتی
بازدید ها 2
فرمت فایل pptx
حجم فایل 336 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل 37
پاورپوینت بررسی روانشناسی زن

فروشنده فایل

کد کاربری 7466
کاربر

پاورپوینت روانشناسی زن در 37 اسلاید زیبا و قابل ویرایش با فرمت pptx


(پیش آغازی بر پیشینه ی روانشناسی زن)

روان شناسی زن در بردارند موضوع ها و مطالب گوناگونی است که در زندکی زنان به عنوان نیمی از جمعیت جمعاً دارای اهمیت بسیار است. درست است که زنان تجربه های زیستی مشترکی با مردان دارند ولی تفاوت های بارز و چشمگیری نیز میان زن م و مرد دیده می شود. n


آیه های قران کریم در تکریم زنانی چون مریم ، آسیه ، مادر موسی آمده است و رفتار رسول گرامی اسلام با دختر گرانقدرش حضرت فاطمه (س) خود نمونه بارز این ادعاست.

زنان بیش از نیمی از جمعی کشور را تشکیل می دهند.

روانشناسی به عنوان رشته علمی از اوایل سره 19 بنیان نهاده شد و تقریباً از همام زمین به پژوهش های روان شناسی درباره زنان پرداختند. از همان آغاز مطالعه جنسیت و تفاوت های جنسی همواره مورد توجه و علاقه پژوهشگران بوده است.


بحث درباره برابری زن ومرد :

مردان و زنان در همهی زمینه ها و ابعاد مشابه هستند جز در قدرت بدنی و بارداری و زایمان.

بنابراین زنان و مردان باید برای آمادگی انجام تکالیف و وظایف اجتماعی از اموزش و تحصیلات یکسانی برخوردار باشند. زنان نیز مانند مردان ورزش کنند و قبل از 20 سالگی باردار نشوند.

طبیعت زن و مرد را یکسان مورد لطف و عنایت خود را قرار داده است و در جامعه هیچ امتیاز خاصی به دلیل مرد یا زن بودن صرف ندارد ، زیرا هیچ یک از دو جنس مزیت ، برتری و امتیاز به دیگری ندارد.


امام صادق می فرمایند :

زن اعم از آنکه بد باشد یا خوب قابل قیمت گذاری نیست. زنان خوب را با طلا و نقره نمی توان سنجید چون ارزش آنها بسیار بیش از طلا و نقره است و زنان بد را با مشتی خاک هم می توان مقایسه کرد زیرا خاک از آنها بهتر است.

زایمان زنان :

یکی از بخش های مهم زندگی زن ، زایمان است و نسبت به این تجربه ، زن واکنش های گوناگونی از دیگران دریافت می کند.


زایمان همانند پرورش کودک کاری سنگین و پر مسئولیت همراه با فرسودگی و هیجان و بویژه در نخستین زایمان اغلب دردناک است.

تا اندازه زیادی می توان گفت زن هیچ قدرتی برای کنترل بدن خود به هنگام زایمان ندارد و این موضوع وی را بیشتر پریشان می سازد. برای برخی از زنان زایمان عالی ترین تجربه زندگی است.


مقاله بررسی زن و نهنضت مشروطیت (نیروهای تولید)

مقاله بررسی زن و نهنضت مشروطیت (نیروهای تولید) در 13 صفحه ورد قابل ویرایش
دسته بندی تاریخ و ادبیات
بازدید ها 1
فرمت فایل doc
حجم فایل 24 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل 13
مقاله بررسی زن و نهنضت مشروطیت (نیروهای تولید)

فروشنده فایل

کد کاربری 6017
کاربر

مقاله بررسی زن و نهنضت مشروطیت (نیروهای تولید) در 13 صفحه ورد قابل ویرایش


پیشگفتار

در طول تاریخ بشر، روابط تولیدی و مناسبات توزیع و مالکیت حاصل از آن مرتباً تغییر کرده و به نسبت آن نیز روابط اجتماعی انسان ها بی امان در حال دگرگونی بوده و هست. روشن است که مناسبات زن و مرد نیز نسبت به هم- در چنین شرایطی از دگرگونی های بدون وقفه- به دور از تغییر نبوده و مختلف ترین شکل ها را به خود گرفته است. تسلط و برتری مرد نسبت به زن یا برعکس از جمله‌ی بزرگترین نتایج این دگرگونی ها است.

زنان کنونی در جوامع طبقاتی تحت ستمی دوگانه قرار دارند. ستم نخست ناشی از وابستگی به مردان و عدم استقلال اقتصادی و اتکاء به خود آنان است، و دیگری ستمی است که هم او و هم غیرهمجنسان مردش در زندگی اجتماعی و روابط کار و سرمایه متحمل می‎شوند.

بنابراین مسئله تنها بر سر برابری حقوق زن و مرد نیست، بلکه ورای آن، سخن از برانداختن تمام محدودیت هایی است که وابستگی انسان از انسان و در نتیجه وابستگی یک جنس به جنس دیگر را به وجود می‎آورد.

دوران ما، دوران تحولات و دگرگونیهای سریع بنیادی است. یکی از مهمترین مسایلی که همواره در کشور نوخاسته اهمیت خود را بیشتر نشان می دهد، مسئله ی زنان است. این مهم است که زن چه نقشی در حیات اجتماعی به عهده گیرد و چگونه نیرو و تواناییش را در همه‌ی جهات به کار گیرد و عضوی مؤثر و عامل تولیدی پویای جامعه‌ی انسانی گردد. شکوفایی استعدادهای زن تنها زمانی مقدور است که امکان شکوفایی تمامی اعضای یک جامعه به وجود آید. از این رو مسئله‌ی زن نه تنها به جنس او بلکه به کل جامعه اش هم مربوط است. در این رابطه، مطالعه‌ی مسایل مربوط به زنان باید در رابطه ای سالم و منطقی و با توجه به قانونمندی های عام جوامع طبقاتی صورت گیرد. سرنوشت تاریخی زن و نقش وی را باید از گذشته های دور تاریخ بشری مورد ارزیابی قرار داد و بر مبنای آن به تصویر شرایط کنونی اش پرداخت. تنها در چنین صورتی است که ترسیم خطوط اصلی زندگی آینده‌ی او و رهاییش از بندهای اسارت می‎تواند میسر گردد.



زنان در نهضت مشروطیت ایران

نهضت مشروطیت ایران جنبشی سوداگرانه- مردمی بود. این جنبش، نیروهای فئودالی و استعماری را یک مرحله به عقب راند. و اگرچه نتوانست به هدف خود یعنی استقرار بورژوازی ملی یا رژیمی دموکراتیک دست یابد، لیک امکان یافت نظام بورژوا- ملاکی را که از نظر تاریخی یک مرحلة جلوتر از سلطه‌ی مطلق فئودال ها بود جایگزین آن سازد. در این جنبش زنان ایران نیز از خواب خرگوشی چندین هزار ساله‌ی خود برخاستند ودر جهت پیشبرد هدف های آن سهمی ایفا کردند.

در زمان مظفرالدین شاه موج اعتراض و نارضایتی از سوی مردم پایه های سست استبدادی مطلقه ی قاجار را به لرزه درآورد. زنان در تخریب سرای بانک- که دولت روسیه‌ی تزاری به منظور توسعه ی سیاست خود بر فراز قبرستانی قدیمی در تهران بنا می نهاد- شرکت جسته و آن را در هم کوبیدند. هنگامی که مردم از سوی علمای وقت دعوت شدند که به منظور اعتراض به سیاست های خودکامه‌ی مظفرالدین شاه عبدالعظیم بست بنشینند، زنان جلوی سواران شاهی را- که قصد خرابکاری داشتند- گرفته و مانع رخنه‌ی آنان به درون بست نشینان گردیدند. رساندن اخبار و اطلاعات مهم در مواقع حساس مبارزات مردم نیز از جمله فعالیت های زنان بود. در اواخر سلطنت مظفرالدین شاه بست نشینی بزرگی در سفارت انگلیس برپا شد که به پیروزی مردم انجامید و مظفرالدین شاه به ناچار صدور فرمان مشروطیت را بر گردن گرفت. با صدور این فرمان مردم به برگزاری جشن ها و پایکوبی پرداختند و زنان نیز در برگزاری این مراسم شرکت جستند. زنان همچنین در جنبش به وجود آمدن بانک ملی- که به منظور پیشگیری از اقدام دولت مبنی بر دریافت وام از دول بیگانه بود- با پیشنهاد فروش جواهرات خود و ایجاد سرمایه‌ی اولیه برای بانک، آمادگی خود را در این اقدام ملی نشان دادند.

«… روزی در پای منبر سید جمال واعظ در مسجد میرزا موسی زنی به پا خاسته چنین گفت: دولت ایران چرا از خارجه قرض می‎کند. مگر ما مرده ایم؟ من یک زن رختشوی هستم و به سهم خود یک تومان می‎دهم، دیگر زن ها نیز حاضرند. از این گونه نمایش ها بسیار روی می‎داد.



نقش زنان در نهضت مشروطیت ایران در ادبیات انقلابی این دوران نیز بازتاب خود را یافته است. شعر زیر بخشی از سرودی «نیمتاج خانم سلماسی خواهر مرحوم امیراقبال لکستانی» است.

ایرانیان که فروکیان آرزو کنند

باید تخت کاوه خود جستجو کنند

آزادی به قبضه ی شمشیر بسته اند

مردان همیشه تکیه ی خود را بدو کنند

شد پاره عصمت عجم از غیرت شما

مردان، بیاورند که زنها رفو کنند…»[1]

«محمد سعید اردوبادی» در حدود سال‌های 1930 درباره‌ی قیام تبریز رمانی به نام «تبریز مه آلود» نگاشته است. وی در این رمان چند جلدی به گونه‌ای استادانه سعی در تصویر کردن ویژگی‌های این قیام قهرمانانه‌ی ملی کرده است. شخصیت‌های داستان هر یک بازگو کننده‌ی نقش عنصاری هستند که قیام را به وجود آورده اند.

«… قدرت، یکی از قهرمانان داستان نماینده‌ی مجاهدان قفقازی است که در قیام تبریز شرکت فعالانه داشته‌اند. او هم [….] یکی از تبریزیان کارگری است که در معادن باکو کار کرده و پرورده‌ی مکتب انقلابیون قفقاز بود. او هم […… ] در جریان جنگ‌های تبریز روانه‌ی آن دیار می شود و به اردوی انقلابی ستارخان می‌پیوندد و تا پای جان باقوای مستبدان پیکار می‌نماید. زینب و دلربا خواهر و نامزد قدرت ، نماینده‌ی شیر زنانی هستند که به پاس خود ناموس خود و همنوعانشان همپای مردان قدم در عرصه مجاهدت می‌گذارند و در کوره ی مبارزات آبدیده تر می‌شوند.[2]….»

پس از استقرار مشروطیت، اقداماتی در جهت آزادی زنان و برکناری حجاب توسط زنان و مردان آزادیطلب و روشنفکر صورت گرفت، شعرای آزاده‌ای چون «میرزاده‌ی عشقی»، «عارف قزوینی» و «پروین اعتصامی» دراین باره شعرها سروده‌اند.