دسته بندی | علوم پزشکی |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 81 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 80 |
مقاله بررسی جامع کمکهای اولیه در 80 صفحه ورد قابل ویرایش
ردیف
موضوع
صفحه
1
باز کردن راه هوایی
2
دادن تنفس مصنوعی
3
ماساژ قلبی
4
خونریزی
5
اهداف کلی در خونریزی
6
اثرات خونریزی در بدن
7
انواع خونریزی
8
روشهای مهار خونریزی
9
مسمومیت ها
10
مسمومیت گوارشی
11
مسمومیت تنفسی
12
مسمومیت تماسی
13
گزش و گاز گرفتگی
14
سوختگی ها
15
سوختگی با آتش
16
سوختگی با مواد شیمیایی
17
سوختگی با جریان برق
18
سوختگی ناشی از شعله
19
صرع
20
شوک
21
غش
22
رعد و برق
23
سرمازدگی
24
گرمازدگی
25
یخ زدگی
26
مارگزیدگی
27
گزش حشرات
28
عقرب گزیدگی
29
انواع آسیبهای وارده به دستگاه اسکلتی
30
آسیب استخوان
31
معاینه دستگاه اسکلتی
32
کمکهای اولیه در آسیب های اسکلتی
33
غرق شدگی
34
دفاع اتمی
35
یک انفجار اتمی چه مشکلاتی را به وجود می آورد
36
مراحل گسترش انفجار اتمی
37
علائم بیماری های پرتو
38
درلحظه انفجار اتمی چه باید کرد
39
بعد از انفجار
40
بعد از کم شدن آلودگی یا خارج شدن از منطقه آلودگی چه باید کرد
41
چگونه یک جان پناه اتمی خانگی بسازیم
باز کردن راه هوایی Air way
اولین قدم بازکردن راه هوایی فرد است. در فرد بیهوش تمامی ماهیچه ها شل شده اند. عضلات زبان و گردن هم از این قاعده مستثنی نیستند و احتمال دارد که زبان به طرف حلق برگردد و راه هوایی را مسدود کند.
کف دست را روی پیشانی مصدوم گذاشته و سر او را به طرف عقب برگردانید. همزمان با این کار دست دیگر را زیر چانه او قرارداده و به سمت بالا فشار دهید به طوریکه دندانهای فک بالا و پایین در مقابل هم قرار گیرند. در صورت انجام صحیح این مراحل شما موفق به بازکردن راه هوایی مصدوم خواهید شد.
مراقب باشید که، دهان فرد را بیش از حد باز نشود در این صورت ممکن است زبان به عقب برگردد و راه هوای را
دادن تنفس مصنوعی Breathing
پس از باز کردن راه هوایی باید از وضعیت تنفس مصدوم آگاه باشید، ابتدا قفسه سینه فرد را برهنه کنید.
اگر صورت مصدوم کبود و رنگ بریده باشد.
نه جریان هوا از بینی و دهان فرد حس شود و نه صدایی که نشانگر جریان هوا باشد به گوش برسد. قفسه سینه حرکت نداشته باشد.
تنفس وی قطع شده است و باید تنفس مصنوعی را آغاز کند حتی اگر نتوانستید تشخیص دهید که فرد مذکور تنفسی دارد یا نه نفس دارد یا نه نفس مصنوعی را آغاز کنید چون اگر فرد تنفس داشته باشد شما در هنگام تنفس مصنوعی متوجه می شوید.
تکنیک دادن تنفس مصنوعی
سر را به عقب متمایل کنید به صورتیکه دهان کمی بازتر باشد ( نحوه باز کردن راه هوایی در مبحث قبل آمده است) با انگشتان دستی که روی پیشانی مصدوم است سوراخهای بینی فرد را ببندید.
دهان فرد را روی دهان مصدوم بگذارید بطوریکه ، لبهای شما کاملا اطراف دهان او را بگیرد، با یک بازدم عمیق هوا را وارد دهان مصدوم کنید. همزمان از گوشه چشم خود به قفسه سینه فرد نگاه کنید و ببینید آیا با هنگامی که درون مجاری هوایی او می دمید قفسه سینه بالا می رود یا نه؟
سه سینه فرد بالا می آید تنفس را قطع کنید و دهان خود را از دهان فرد دا کرده و بینی او را آزاد بگذارید و خودتان برای تنفس بعدی نفس بگیرید.
هنگام تنفس موثر سینه و شکم مصدوم بالا و پایین می آید، احیاگر حس می کند که بادکنکی را پر می کند و پس ازدمیدن حجم معینی ، مقابل ورود هوای اضافه تر مقاومت احساس می کند. به تدریج رنگ پوست فرد از زردی و کبودی به صورتی تغییر می یابد.
ماساژ قلبی Circulation
پس از دادن یک یا دو تنفس مصنوعی در صورتیکه فرد تنفس خود را باز نیابد باید نبض فرد را کنترل کرد.
طریقه کنترل کردن نبض :
پس از آنکه تنفس مصنوعی تمام شد کف دست را از روی پیشانی فرد برندارید و دو انگشت دست دیگر را در وسط گردن بالای نای و حنجره روی برآمدگی جلوی گردن
(سیب آدم) بگذارید.
انگشتان خود را به آرامی به سمت پایین و کنار آن قسمت بلغزانید و سپس کمی فشار دهید. به مدت 5-10 ثانیه این کار را ادامه دهید تا مطمئن شوید که نبض را حس می کنید یا نه؟
کنترل کردن نبض احتیاج به مهارت و دقت خاصی دارد شما نیز می توانید با تمرین کردن و شرکت در کارگاههای عملی احیا تنفسی این مهارت را کسب نمایید.
اگر فرد نبض داشت به تنفس مصنوعی با اندازه دوازده بار در دقیقه ادامه دهید.
اگر فرد نبض نداشت باید بی درنگ ماساژ قلبی را همراه با تنفس مصنوعی آغاز کنید، زیرا فرد دچار است قلبی شده و احتمال دارد صدمات جبران ناپذیری به مغز وی برسد.
برای دادن یک ماساژ قلبی موثر علاوه بر اینکه باید ماساژ را با تکنیک صحیح انجام داد لازم است که وی را در وضعیت مناسبی بخوابانید.
بیمار را به پشت خوابانده، مطمئن شوید که وی روی یک سطح سخت قرار گرفته است، اما اگر فرد در رختخواب با هر سطح نرم دیگری است وقت را تلف نکنید و فقط کافیست که او را روی زمین بلغزانید یا اینکه یک تخته با هر شی و سخت را از بین پشت او و محلفه قرار دهید.
کنار مصدوم زانو بزنید.
آخرین حد دنده های او را با دو انگشت دستی که بالای فرد نزدیکتر است بیایید انگشتان خود را بسمت بالا بلغزانید تا یک فرورفتگی محل اتصال دنده های دو طرف برسید.
یک انگشت را در محل فرورفتگی بگذارید و انگشت دیگر را کنار آن قرار دهید و سپس ته دست دیگر را در کنار آن دو انگشت قرار دهید بعد ته دست دوم را روی دست اولی بگذارید.
موقعیت بدن خود را طوری تنظیم کنید که بازوها خم نشوند و نشانه ها در امتداد نقطه اتکا دستها باشند. به اندازه ای بر جناغ فرد فشار وارد کنید که 4-5 سانتی متر پایین برود.
پس از انجام 15 عدد ماساژ پشت سر هم ( این 15 ماساژ در مدت 11 ثانیه خواهد بود ) دو عدد تنفس مصنوعی به فرد بدهید شما برای انجام این دو تنفس 4 ثانیه فرصت دارید. این سیکل باید چهار بار در دقیقه تکرار شود برای اینکه بتوانید نسبت 2: 15 را در هر دوره رعایت کنید بهتر است با هر ماساژ شماره آن را بلند بگویید.
بعد از یک دقیقه وضعیت مصدوم را ارزیابی کنید.
اگر ضربان مداوم رگ گردن باز نگشته باشد دوباره احیای قلبی یدی را با دو تنفس و 15 ماساژ قلبی از سربگیرید. شما برای انجام این دو تنفس و 15 ماساژ ،15 ثانیه فرصت دارید.
این کار را برای مدت 3 دقیقه دیگر ادامه دهید.
اگردر این مدت تنفس منظم فرد بازگشت نیازی به تکرار احیای قلبی ریوی نیست بلکه باید مرتب تنفس و نبض فرد را چک کنید.
کمک های اولیه :
1) اغلب وقتی که فرد می افتد با شما وی را دراز می کنید حالش بهبود می یابد و اقدام دیگری لازم نیست. اگر مصدوم به حالت نشسته باشد بهتر است سر او را خم کرده و وسط دو زانویش بگذارید. ولی در مجموع وضیت دراز کش بهتر از نشسته است.
2) سر فرد را به عقب خم کنید تا زبان از مسیرهای هوایی خارج شود و همچنین سر را به یک طرف خم کنید تا مواد استفراغی آسپیره نشود ( وارد راه هوایی او نشود)
3) لباسهای مصدوم را شل کنید.
4) تا وقتی مریض به هوش نیامده چیزی را به او نخورانید.
5) روی سر وصورت مصدوم آب سرد بپاشید یا نیشگون بگیرید.
6) اگر بدن مصدوم سرد است او را در پتو بپیچید.
توجه : با وجود اینهک مسئله غش مسئله ساده ای است ولی می تواند نشانه بیماری مهم قلبی و یا غیره باشد . بنابراین توصیه که فرد دچار غش به پزشک مراجعه نماید.
صاعقه و رد و برق
رعد و برق : حادثه ای زیبا ولی خطرناک
در برخی از فصول سال ( معمولاً اواخر زمستان و یا فصل بهار) اتفاق می افتد و در اثر برخورد توده های باردار ابر با یکدیگر و آزاد شدن مقادیر زیاد الکتریسیته ساکن موجود در این ابرها ایجاد می گردد. رعد و برق ، تخلیه الکتریکی است ه در اثر الکتریسیته ساکن بین دو ابر یا بین ابر و زمین ایجاد می شود.
رعایت نکته ایمنی در داخل ساختمان:
1- وقتی رعد و برق رخ می دهد، در منزل بمانید و بیرون نروید ، مگر آنکه لازم باشد.
2- به منظور جلوگیری از خطر آتش سوزی ناشی از صاعقه، یک برق گیر بر روی ساختمان های بلند نصب کنید.
3- از درها و پنجره ها، بخاری های دیواری، شوفاژ ها و یادیگر هادی های الکتریکی دور شوید.
4- دو شاخه و وسایل برقی مانند تلویزیون و رادیو را از برق بیرون بکشید.
5- دو شاخه تلفن را نیز بیرون بکشید و از کارکردن با تلفن خودداری کنید.
6- چراغ برق را برای داشتن روشنایی مناسب روشن نگاه دارید. بر خلاف عقیده ی عموم مردم این کار خطر برخورد صاعقه با منزل شما افزایش نخواهد داد.
7- پرده ها را بکشید و از ایستادن در نزدیکی پنجره ها خودداری کنید.
رعایت ایمنی در خارج از ساختمان:
1- از ایستادن در مناطق مرتفع، روی ساختمان های بلند، تپه ، کوه یا هر ناحیه ی مرتفع دیگر به شدت پرهیز کنید.
2- از تجهیزاتی که هادی جریان الکتریسیته هستند استفاده نکنید و در صورت وقوع رعد و برق از آنها دوری کنید. مانند تراکتور، موتورسیکلت ، پل های فلزی و ..
3- از درختانی سیم های برق (خصوصاًکابل های فشار قوی برق) ، لوله ها با دیگر سازه های فلزی دور کنید.
از حفارهای فلزی، خطوط برق و تلفن دور شوید.
4- از پناه گرفتن زیر درختان پرهیز کنید. ( زیرا به علت برخورد برق و حرارت حاصل از آن، امکان آتش سوزی وجود دارد، لذا باید ازاین کار خودداری کنید.)
5- زیر سیم های برق هوایی، مخازن و شیشه ها پناه نگیرید، زیرا احتمال فروریختن و افتادن آنها وجود دارد.
6- در صورتیکه داخل قایق در حال شنا کردن هستید، به سرعت ازآب خارج شوید و بدن خود را خشک کنید.
7- در صورتی که در اتومبیل هستید، ازدرختانی که ممکن است روی آن بیفتد، دور شوید و سپس درجایی مناسب پارک کنید، و تا پایان خطر از وسیله نقلیه خود خارج نشوید. اما از دست زدن به قسمت های فلزی اتومبیل خودداری کنید.
8- اگر در جنگل هستید، به سرعت از آنجا خارج شوید یا در زیر درختان کوتاه پناه بگیرید.
با رعایت ایمنی امکان برخورد صاعقه با شما بسیار کم است و هیچ جای نگرانی نخواهد بود.
نکته : بدنی که دچار صاعقه زدگی شده، حاوی الکتریسیته نیست و می توانند کمک های اولیه ی ضروری را برای وی انجام دهید بنابراین از دست زدن به بدن افراد صاعقه زده هراس نداشته باشید.
کمک های اولیه
بررسی علائم حیاتی مصدوم و در صورت نیاز عملیات احیای قلبی ریوی
مصدوم را به آرامش تشویق کنید.
مصدوم را سریعاً به بیمارستان منتقل کنید.
سرما زدگی
آسیبهای ناشی از سرما
توانایی بدن در مقابله با سرما بسیار کمتر از توان آن برای مقابله با گرما است و در واقع روش اصلی برای گرم نگه داشتن بدن استفاده از لباس و پوشش مناسب است. علاوه بر این عواملی است مثل خستگی، تغذیه نامناسب، سابقه بیماری( مرض قند بیماری قلبی- عروقی یا تنفسی، …) ، مصرف داروهای خاص( مثل داروهای فشار خون، واز همه مهمتر مصرف الکل) ، نامناسب بودن لباس و پوشش فرد و عوامل مختلف دیگری نیز باعث مستعد شدن فرد به کاهش درجه ی حرارت بدن و آسیب ناشی از آن خواهد بود.
عدم ترک برای مدت طولانی ( مثل سربازان داخل سنگر) به علاوه ی سرد بودن هوا، رطوبت بالا ، وزیدن باد و خیس بودن لباس ها نیز باعث مستعد شدن فرد و بروز سریع تر و شدیدتر آسیب های ناشی از سرما خواهد شد.
؟؟ : در موارد آسیب های ناشی از سرما نیز پیشگیری بر درمان مقدم است و با رعایت اصول مقابله با سرما حتی در بدترین شرایط آب و هوایی نیز می توان از بروز آنها جلوگیری کرد.
نکته : از رطوبت هوا به همراه وزش باد باعث از دست رفتن درجه ی حرارت بدن می گردد. به ویژه هر چه سرعت باد بیشتر باشد، کاش درجه حرارت بدن سریع تر خواهد بود.وزش باد تند در یک آب وهای سرد و مرطوب به سرعت باعث کاهش درجه حرارت بدن فرد خواهد شد.
کاهش عمومی درجه حرارت بدن ( هیپوترمی یا افت دمای بدن)
در برخی شرایط مانند قرار گرفتن طولانی در معرض آب و هوای بسیار سرد و یا غوطه ور شدن در آب بسیار سرد، بدن توانایی تولید حرارت لازم برای مقابله با سرمای محیطی را ندارد و در نهایت دچار کاهش دمای عمومی بدن می گردد. به این حالت اصطلاحاًهیپوترمی گویند. در این حالت هیپوتالاموس مغز دچار بدکاری می شود و بدن قادر به کنترل دمای قسمت مرکزی خود نیست و درجه حرارت حرارت مرکزی بدن از 37 درجه به کمتر از 35 درجه سانتی گراد خواهد رسید. افراد سالخورده و ضعیف بخصوص اگر لاغر، خسته و گرسنه هم باشند مستعد هیپوترمی هستند.
علائم و نشانه ی این افراد عبارت است از :
1- ابتدا بدن آنها دچار لرز می شود.
2- پوست سرد و خشک می شود.
3- نبض کند می گردد.
4- تعداد تنفس بیمار کمتر از حالت طبیعی می شود.
5- درجه حرارت بدن به 35 درجه یا کمتر می رسد.
6- خواب آلودگی ظاهر می شود که ممکن است به کما منجر شود.
7- ممکن است ایست قلبی رخ دهد.
سایر علائم عبارتند از :
پوست سرد: یکی از علائمی که دلالت بر افت دمای بدن و بروز حالت هیپوترمی درد ( به ویژه سرد بودن پوست شکم )
لرز : از واکنش های دفاعی بدن برای گرم کردن خود است و بدن بطور خودکار سعی می کند تا با افزایش کار عضلات حرارت بیشتری تولید کند و دمای قسمت مرکزی خود را ثابت نگه دارد، اما با پیشرفت آسیب و کاهش بیشتر دمای بدن، این واکنش دفاعی نیز مختل می شود.
گیج و منگ شدن مصدوم و از دست دادن قدرت قضاوت وتصمیم گیری و از دست دادن هماهنگی حرکات و فعالیتهای بدنی (؟؟: مصرف الکل باعث تشدید این حالت می گردد)
اشکال در تکلم و صحبت کردن و همچنین سفتی و انقباض عضلانی از دیگر علائم هیپوترمی می باشد.
مسمومیتهای تزریقی
عقرب گزیدگی
عقربها (Scorpion) وابسته به عنکبوتیان هستند، در دنیا گونه های متعددی عقرب وجود دارد که تنها تعدادی محدود برای انسان خطرناک هستند ، عقرب بیشتر در آب هوای گرم و شب ها فعال هستند و به این علت رعایت نکات ایمنی در مورد جلوگیری از عقرب گزیدگی به خصوص در مناطق گرمسیری و به هنگام تاریکی هوا اهمیت دارد( مثل پوشیدن جوراب، شلوار و کفش مناسب ، تکان دادن کفش و لباس قبل از پوشیدن وغیره)
سم یکنوع عقرب به نام سنتروروئید اسکالیچراتوس (Centruroides Sculpturatus) شدیداً کشنده است ( عقرب کوچک وزرد رنگ به طول 5/2 تا 5/7 سانتی متر، که به آن عقرب جرار نیز گفته می شود)
نکته : خطرناک ترین عقرب در ایران عقربی است به نام گاردیم که محل زیست آن خوزستان است.
علایم ونشانه ها
پس از چند دقیقه از گزش عقرب که عموماً در اندام (دست و پا) اتفاق می افتد علایم زیر مشاهده می شود:
درد ، تاول ، قرمزی، تورم
با گذشت چند ساعت از گزش، ممکن است علایم زیر در فرد مشاهده شود:
تند شدن نبض
بالا رفتن فشار خون
سرگیجه، حالت تهوع واستفراغ
تنگی، نفس
تشنج
افزایش ترشح بزاق
عقرب کزیدگی اغلب خطرناک نیست و تنها باعث بروز علایم ونشانه ها موضعی در محل گزش می گردد با این وجود باید کمک های اولیه ضروری را برای مصدومین انجام داد و خطرناک بودن یا نبودن عقرب و شدت مسمومیت را به کادر درمانی و پزشک واگذار کرد.
کمک های اولیه
ارزیابی صحنه حادثه، دور کردن یا پرهیز از خطر، درخواست کمک در صورت لزوم
ABC ارزیابی اولیه مصدوم وا نجام مراحل و دیگر کمک های اولیه ضروری در صورت لزوم
بی حرکت، نگه داشتن مصدوم و ثابت نگه داشتن عضو گزیده شده
کمپرس سرد ( نکته از گذاشتن یخ به صورت مستقیم بر روی اندام خودداری کنید)
استفاده از دستگاه مکنده بخصوص جهت خارج کردن سم ( در صورت عدم وجود دستگاه مکنده مخصوص، استفاده از ساکشن یا مکیدن محل گزش توسط دهان می باشد)
انتقال سریع به مرکزدرمانی
در برخی موارد و در صورت شدید بودن مسمومیت در مراکز درمانی از پادزهر سم عقرب برای خنثی سازی سم و درمان فرد استفاده می شود البته این کار باید با دستور پزشک و تحت نظارت مستقیم او انجام شود.
در مورد بریدن و مکیدن محل زخم با دهان توافق نظر وجود ندارد. بعضی صاحب نظران با این کار مخالف هستند و عده ای استفاده از این روش را مجاز می دانند.
در برخی از کتب بستن بالای محل گزش با هدف تاخیردر جذب سم توصیه شده است. برای این کار باید :
1- از پارچه، باند یا یک وسیله ی مناسب دیگر با عرض حداقل چهار تا پنج سانتی متر استفاده کنید.
2- پارچه ،باند یا وسیله مورد نظر را حدود پنج سانتی متر بالاتر از محل گزش ( یعنی قسمتی از اندام که به تنه مصدوم نزدیک تر است) ببندید.
3- پارچه یا باند باید به حدی محکم بسته شود که تنها باعث کند شدن جریان لنف و خون سیاهرگی در اندام مربوطه گردد. توجه داشته باشید که این کار به هیچ وجه نباید باعث اخلال در جریان خون سرخرگی اندام مبتلا گردد. به این منظور، پارچه یا باند باید به صورتی بسته شود که یک انگشت به راحتی از زیر آن عبور کند و همچنین باعث قطع نبض در نقاط انتهایی اندام مبتلا گردد.
توجه : در صورت نزدیک بودن مراکز درمانی بهتر است بدون فوت وقت و انجام اقدامات اضافی مصدوم را هر چه سریعتر به مراکز درمانی منتقل کنید.
گزیدگی عقرب در افراد پیر، کودکان، نوزادان و افراد مصدوم خطرناک تر است. همچنین اگر گزش متعدد یا نزدیک سر وصورت یا گردن مصدوم باشد، خطرناک تر از گزش اندام (دست و پا) خواهد بود. به یاد داشته باشید که علایم گزیدگی با عقرب «گاردیم» در ابتدا بسیار خفف و ناچیز است و همین مسئله اغلب باعث عدم مراجعه به موقع فرد به مراکز درمانی می گردد. اما مراجعه به مراکز درمانی لازم و ضروری است و تاخیر می تواند منجر به بروز علایم مختلف مسمومیت، از بین رفتن بافت های بدنه در محل گزش یا حتی در موارد شدید منجر به مرگ فرد گردد.