دسته بندی | فنی و مهندسی |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 75 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 109 |
تاریخچه مجموعه سازی توس :
شرکت مجموعه سازی توس در 18 کیلومتری جاده قوچان واقع است ، این شرکت فعالیت خود را با عنوان مجموعه سازی از سال 73 باهدف تولید ومونتاژ انواع اکسل عقب و جلو ، گیربکس ، فرمان کامل و سازی قطعات موتوری خودرو ، جهت برطرف کردن نیاز کارخانجات خوردو ساز ( OE ) آغاز نمود .
این شرکت درحال حاضر بزرگترین تولید کننده اکسل برای ایران خودرو و تنها تولید کننده میل فرمان پیکان درسراسر کشور است .
حالا به این میپردازیم که چه عواملی دست به دست هم داده تا این شرکت با این عظمت به وجود آید :
مدیریت عامل این شرکت جناب آقای فارسیان می باشند ، ایشان درسالهای قبل از پیروزی انقلاب به خاطر اینکه یکی از دانشجویان ممتاز بودند توانستند بورس تحصیلی انگلستان را کسب کنند و برای دامه تحصیل عازم انگلستان شوند .
درزمان تحصیل به خاطر تفکر اقتصادی بالایی که داشتند تصمیم به صادرات فلزات آلیاژی کارخانجات از انگلستان به ایران می گیرند ، جنس این فلزات از فولادهای آلیاژی بود ، که به خاطر کم بودن این آلیاژها در ایران و احتیاج بااین آلیاژها ، ایران بازار خوبی برای این صادرات بود .
این صادرات ادامه داشت تا پیروزی انقلاب و جنگ تحمیلی ، در آن زمان آقای فارسیان به خاطر تحریمهایی که وجود داشت و به خاطر نیاز مبرم کشور و کمک به رشد و شکوفائی اقتصاد اقدام به واردکردن مواد ودستگاههای صنعتی و قطعات کلیدی دست دوم نمودند.
از دلایل دیگر انتخاب ایران میتوان به دلایل زیر اشاره کرد :
1- پایین بودن هزینه انرژی ( سوخت ارزان )
2- نیروی کار زیاد
3- شناخت کامل از بازار ایران
4- حمایت دولت
با گذشت زمان واتمام جنگ برای کمک به بی نیاز کردن کشور عزیزمان از بیگانگان وکم به رشد صنعت که درآن زمان دچار رکود بود اقدام به احداث یک شرکت قطعه سازی نمودند .
محصولات تولیدی این کارخانه قطعات اکسل پیکان بود شامل : پلوس ، هرزینگ ، پوسته مرکزی ، کوپلینگ ، فلانچ و توپی چرخ بود .
و حالا همینطور که دربالا ذکر شد با گذشت زمان تبدیل به یک شرکت مجموعه سازی شده است :
حساسیت قطعات از یک سو و تأثیری که این قطعات درسرنوشت سرنشینان خودرو دارد ، از یک سو دیگر تلاش شرکت را برای اخذ دانش فنی از شرکتهای معتبر اروپایی در پی داشته است . حاصل تلاش این شرکت دراین راستا :
ü اخذایسانس و تکنولوژی ساخت اکسل پیکان از کمپانی K.T.L انگلستان
ü جعبه فرمان پیکان ازکمپانی BURMAN انگلستان
ü تأیید از کمپانی PEUGEOT فرانسه جهت تولید اکسل پژو گردیده است .
این شرکت توانسته درسالهای اخیر باارتقاء سطوح تولیدات خود به عنوان یکی از اصلی ترین شرکتهای تأمین کننده مجموعه ایران خودرو مطرح باشد .
شرکت نامبرده توانسته با استفاده از راهکارهای زیر به صرفه جویی تا میزان 80% ونیز تأمین فضای تولیدی مطلوب جهت ارائه خدمات به صنعت خودروسازی ارائه نماید :
1- نیروی انسانی متخصص و آموزش دیده در شرکت لیسانس دهنده.
2- تجهیزات کارخانه به ماشین آلات وتکنولوژی مدرن اروپای غربی .
3- بهره مندی از دانش فنی و لیسانس شرکت های مزبور .
4- استقرار دستگاهها و تجهیزات مدرن آزمایشگاهی از قبیل :
ü دستگاه تست نویز دیفرانسیل اکسل پیکان
ü دستگاه تست ضربه فرمان
ü دستگاه تست پیچش پینتون فرمان
ü دستگاه تست خستگی و سایش فرمان
ü گراف گشتاور فرمان
ü خط رنگ پودری الکترواستاتیک .
قطعات تولیدی این شرکت به شرح زیر می باشد :
1- اکسل عقب پیکان
2- اکسل عقب و جلو انواع پژو ( 405 ، پارس ، سمند )
3- اکسل عقب و جلو پژو 206
4- فرمان کامل پیکان
این شرکت برای تبدیل شدن از قطعه سازی به مجموعه سازی باید قطعات تولیدی سایر کارخانجات را خریداری می کرد و با انجام مونتاژ روی آنها ، آنها را به عنوان محصول پایانی به ایران خودرو تحویل می داد .
شرکت نام برده به علت پراکندگی شرکتها وزیاد بودن هزینه ها تصمیم به متمرکز کردن کارخانجات به صورت پارک صنعتی یا ( یک شهرک صنعتی کوچک ) گرفت .
این پارک دارای مساحت تقریبی 20 هکتار می باشد که با گسترش شهرها هم اینک درنزدیکی شهر گلبهار واقع است .
پایان نامه ای که مطالعه می شود درباره پارک مجموعه سازی توس و یکی از کارخانه های زیر مجموعه آن است .
این مجوعه به خاطر این خاطر انتخاب شده است که شبیه به آن کم وجود دارد واز مدیریت بالایی برخوردار است و با درایت خاصی اداره می شود . سهامدار اصلی تمامی شرکتهای مجموعه سازی جناب آقای فارسیان می باشند و توسط ایشان درمجموعه سازی اداره می شوند .
معرفی شرکتهای زیر مجموعة مجموعه سازی توس :
1- شرکت راد فرمان :
درسال 1361 فعالیت خود رابا هدف تولید قطعات جلوبندی انواع خودرو های سبک و سنگین آغاز نمود .
از گواهینامه های اخذ شده توسط این شرکت می توان به موارد زیر اشاره کرد :
1- گواهینامه ISO 9002 از شرکت QMI کانادا . 2- نشان استاندارد ملی ایران جهت کلیه محصولات . 3- اخذ گواهینامه QS 9000 از شرکت URS . 4- اخذ گواهینامه ISO TS 16949:2002 .5- عضو شبکه جهانی IQNET .
2- شرکت حرکت سازان توس :
این شرکت فعالیت خود را از سال 77 باهدف تولید انواع چهارشاخ گاردان و فرمان میل رابط فرمان خودروهای مختلف : جهت برطرف کردن نیاز کارخانجات خودرو ساز (OE) و بازارهای داخلی (AM ) تحت لیسانس GMBو KYOWA ژاپن آغاز نمود .
3- شرکت خدمات مهندسی راد توس :
فعالیت خود را از سال 77 با هدف به کار گیری کلیه کارخانجات M.S.T GROUP از خدمات طراحی آزمایشگاهی ، تحقیقاتی کاربردی وبانک اطلاعاتی آغاز نموده است .بطوریکه به عنوان هسته مرکزی R&D در گروه مطرح می باشد .
4- شرکت پیشتاز قطعه سناباد :
این پایان نامه درباره این شرکت می باشد که در ادامه به طور کامل توضیح داده خواهد شد .
5- شرکت حدید اخگر سناباد :
یکی از واحدهای شرکت مجموعه سازی توس بوده که فعالیت خود را از سال 82 با هدف تولید قطعات به روش فورج سرد بصورت مستقل آغاز نموده است . این شرکت عضو فعال مرکز عملیات حرارتی Wolfson انگلستان نیز می باشد .
6- شرکت فورج گستر سناباد :
از دیگر واحدهای شرکت مجموعه سازی توس می باشد که درسال82 باهدف تأمین قطعات آهنگری مجموعه بطور مستقل تحت عنوان فورج گستر سناباد آغاز به کار نمود .
7- شرکت تراش رایانه توس :
این شرکت درسال 79 با هدف ساخت و مونتاژ انواع ماشینهای ابزار و قالبهای صنعتی بویژه دربخش خودرو فعالیت خود راآغاز نمود .
در راستای نیل به اهداف تعین شده ، موفق به اخذ نمایندگی از دو شرکت معتبر 600 Group (COLDHESTER) انگلستان و HMT هندوستان در خصوص ماشین ابزار واخذ نمایندگی از شرکت CEJOHANSSON سوئد در زمینه دستگاههای اندازه گیری دقیق گردیده است .
8- شرکت پیشتاز کلاچ اسفراین :
این شرکت فعالیت خود را از سال 82 با هدف تولید انواع دیسک وصفحه کلاچ خودروهای سبک و سنگین ، جهت برطرف نمودن نیاز کارخانجات خودروساز (OE) وبازار های داخلی (AM) تحت لیسانس OP انگلستان آغاز نمود .
دسته بندی | سایر گروه های علوم انسانی |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 124 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 189 |
از جمله مهمترین سیاستهای آموزشی دولت فرانسه طی سالهای اخیر میتوان به موارد ذیل اشاره نمود:
درحال حاضر، پرداختن به7حوزه پژوهشی اعم از صنایع الکترونیک و فنآوری اطلاعاتی و آموزشی، حمل و نقل زمینی و هوایی، صنایع شیمیایی، صنایع غذایی- کشاورزی، علوم مربوط به نوآوری محصولات، پژوهش پزشکی وفنآوریهای محیط زیست ، از جمله مهمترین اولویتهای دولت فرانسه درحوزه پژوهش محسوب میگردد.بهمنظور نیل به تحقق سیاست مذکور،وزارت پژوهش فرانسه به استخدام پژوهشگران جوان و گسترش تحرک همگانی جوانان فرانسوی طی سالهای اخیرمبادرت نموده است.
مأموریت آژانس ملی پژوهش(Anvar)، ارتقاء فرهنگ پژوهش، برقراری ارتباط میان پژوهشگران و موسسات پژوهشی و نیز اجرای پژوهشهای کاربردی است.شایان ذکر است که دراین راستا، تشکلهایی تحت عنوان(GIP) درجهت تحقق برنامهها و طرحهای پژوهشی مصوب، ایجاد شده که به سازماندهی مراکز پژوهشی و دانشگاهها میپردازند.ازجمله مهمترین این تشکلها میتوان به سازمان Sophia Antipolis درمونپلیه، سازمانSaint-Quentin-en-yvelines و سازمان Cergy-Pontois درپاریس اشاره نمود.هدف دولت از ایجاد چنین تشکلهایی برقراری مشارکت واقعی میان مؤسسات بزرگ علمیو دانشگاهها بهمنظور برنامهریزیهای کلان درجهت تطابق با دانش مدرن میباشد.کشورفرانسه پس از ایالات متحده امریکا، ژاپن و آلمان درردیف چهارم کشورهای پیشرفته جهان قرار داشته و 4/2% تولید ناخالص داخلی(PIB) را به مقوله پژوهش و توسعه اختصاص داده است.کشورفرانسه همچنین به تولید 7/4% انتشارات علمیجهان و 8/16% انتشارات اتحادیه اروپا مبادرت مینماید.با وجودیکه اغلب موسسات پژوهشی به تامین اعتبار بالغ بر50 درصد فعالیتهای پژوهشی و توسعه ملی مبادرت مینمایند، با این حال ، این رقم درکشور فرانسه بر53%، در آمریکای شمالی بر 57% و در ژاپن بر 68% بالغ میگردد.مرکز ملی پژوهشهای علمیفرانسه(CNRS) با تعداد 18 هزار محقق و پژوهشگر، بزرگترین مرکز پژوهشی اروپا محسوب میگردد.گفتنی است که مرکزمذکور به تولید، مدیریت و ارتقاء راندمان فعالیتهای پژوهشی مبادرت مینماید.مرکز فوق ازتعداد 300 گروه تخصصی ـ پژوهشی و 1000 گروه پژوهشی عمومی مستقر در دانشگاههای سراسر کشور برخوردار میباشد. مرکز ملی پژوهشهای علمیفرانسه(CNRS) ، علاوه براجرای پژوهشهای تخصصی خود به اجرای برنامههای مشترکی با برخی موسسات پژوهشی دیگر نیز مبادرت مینماید.
ترویج زبان فرانسه به عنوان زبان ملی و آموزشی اصلی ترین سیاست آموزشی دولت فرانسه محسوب میگردد.باوجودیکه زبان فرانسه هیچگاه از رواج حال حاضر خود برخوردار نبوده است، با اینحال هیچگاه تا به امروز درمقابل اوجگیری توقف ناپذیر زبان انگلیسی که میرود تا به عنوان زبان ارتباطات جهانی مطرح گردد،مورد تهدید واقع نشده است. هدف از اجرای چنین سیاستی مبارزه با زبان انگلیسی نبوده، بلکه مقصود اصلی، حفظ سیستم چندزبانی و چندفرهنگی جهانی درکشور فرانسه میباشد.از جمله مهمترین اقدامات دولت فرانسه در جهت نیل به چنین هدفی میتوان به گسترش همکاریهای میان مدارسفرانسوی مستقر درخارج از کشور و مدارس تحت نظارت سیستم آموزشی ملی، افزایش برنامههای آموزشی به زبان فرانسه در رسانههای سمعی و بصری و حمایت از ابتکارات جامع در این خصوص (راه اندازی رادیوی فرانسوی در صوفیه، رادیو بینالمللی فرانسه (RFI)،احداث انستیتوهای بین المللی فرهنگی، آموزش زبان فرانسه بهروزنامهنگاران بلغاری و تشویق و ترغیب جوانان فرانسوی به فراگیری زبانهای خارجی در داخلکشوردر جهت استقبال ازآموزش زبان فرانسه در خارج اشاره نمود.
طی سالهای اخیر، دولت فرانسه تلاش عمده ای در جهت ارائه دورههای آموزشی تا سطح دیپلم متوسطه به 100 هزار نوجوان فرانسوی در مدارسفرانسوی خارج از کشور به عمل آورده است.گفتنی است که چنین سیاستی با هزینه بودجه سالیانه 5/1میلیارد فرانک صورت میگیرد.
به عبارت دیگر، تربیت دانشمندان و محققین فرانسوی از پایة متوسطه تا آموزش عالی در دانشگاه ها و مراکز علمی سراسر جهان، از جمله مهمترین سیاستهای آموزشی دولت محسوب میگردد. از این روی ، ادارهکل فرهنگی وزارت امور خارجه با اختصاص 500 میلیون فرانک از سال 1994، درجهت نیل به هدف مذکور گام برداشته و به اعطای بیش از18هزار بورسیه تحصیلی و دوره کارآموزی مبادرت نموده است.
از آنجاییکه تربیت و آموزش سهم عمده ای از دانشمندان فرانسوی، به افزایش درخواست همکاری کشورهای جهان با کشور فرانسه درسطح جهانی منجرخواهد گردید، از اینرو دولت فرانسه به ارائه پیشنهادات همکاری خود در زمینههای مختلف آموزشی با سایرکشورهای جهان تمرکز نموده است.آموزش نیروی انسانی ماهر، برقراری همکاریهای بین المللی آموزشی، استقرار نهادهای حکومتی و قانونی در سایر کشورهای جهانو آموزشکادرهای اداری ماهر از جمله مهمترین اقدامات دولت فرانسه در جهت نیل به اهداف فوق محسوب میگردد. از این روی،ادارهکل فرهنگ با همکاری چندین وزارتخانه، تشکیلات اداری محلی، سازمانهای غیردولتی وشرکتهای تجاری، به اجرای سیاستهای جامعی در این خصوص پرداخته و به ایفای نقش تشویقی و هماهنگسازی درجهت انسجام هر چه بیشتر اقدامات دولت فرانسه مبادرت نموده است.
اجرای سیاست افزایش ابزارهای سمعی و بصری در جهت تثبیت جایگاه امروزی زبان فرانسه و توسعه آن درسطوح بین المللی از جمله مهمترین سیاستهای دولت فرانسه طی سالهای اخیر محسوب میگردد.در این راستا، تلاش دولت درجهت گسترش سریع ابزارهای جدید تکنولوژیک، به ارائه طرح 5 ساله توسعه ابزارهای سمعی و بصری فرانسوی درسایر کشورهای جهان منتهی گردید.راه اندازی خطوط اصلی طرح مذکور، به راه اندازی 2 کانال تلویزیونی فرانسوی(کانال فرانسوی زبان TV5 درجهت ترویج و اشاعه زبان فرانسه و کانالفرانسوی بینالمللی(CFI) به عنوان بانک فرانسوی برنامههای آموزشی برای کلیه تلویزیونهای جهان، منجرگردیده است.
گفتنی است که کانال تلویزیونی مذکور به پخش برنامههای ویژه بینندگان غیرفرانسوی زبان مبادرت نموده و از متد آموزشی با درج زیرنویس و دوبله استفاده مینماید.
توجه به سیاست فوق از جمله مقولات بحث برانگیز در طول تاریخ نظام آموزشی فرانسه بوده است که همچنان نیز ادامه دارد.اینگونه بحثها که ریشه در وفاداری به اصول سهگانه جمهوری (برابری، برادری و آزادی) دارد، بر این استدلال استوار است که (مدارس دولتی) ملزم به جبران کمبودهای آموزشی و غیرآموزشی آندسته از دانشآموزانی میباشند که در خانواده، از انضباط، دقت علمی و فرهنگ عمومی بیبهره ماندهاند.
دسته بندی | علوم اجتماعی |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 284 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 178 |
فهرست مطالب
فصل اول.. 1
کلیات پژوهش..... 1
1/1 مقدمه: 2
2/1 طرح مساله: 3
3/1 اهمیت و ضرورت تحقیق.. 5
4/1 اهداف تحقیق.. 7
فصل دوم. 8
مبانی نظری تحقیق... 8
1/2 تعریف رضایت از دیدگاه صاحبنظران جامعه شناسی.. 9
2/2- پیشینه تحقیق.. 11
ا1/ 2/2 -بیشینه پژوهش های داخلی.. 12
2/ 2/2- نقد و بررسی پیشینه های داخلی.. 27
3/2/2- پیشینیه پژوهش های خارجی: 27
4/ 2/2 نقد وبررسی پیشینههای خارجی.. 39
3/2 مبانی نظری تحقیق.. 40
1/ 3/2 نظریه تسری(spill over theory) 41
2/ 3/2 نظریه هدف گذاری «ادوین لاک» E.A.lock.. 42
3/ 3/2 نظریه مبادله. 43
4/3/2 نظریه نیازها 45
4/2 چهارچوب نظری تحقیق.. 48
5/2 مدل تئوریکی تحقیق: 50
فصل سوم. 51
روش تحقیق... 51
3/1 مقدمه. 52
2/3روش تحقیق: 53
1/2/3: پرسش آغازی: 54
2/2/3 مطالعات مقدماتی و اکتشافی: 54
3/2/3 طرح نظری مسئله تحقیق: 55
4/2/3 ساخت و ارائه مدل تئوریک: 57
5/2/3 تبدل نظریه ها به فرضیه ها: 57
6/2/3 تعریف عملیاتی متغیرها و یافتن معرفهای مناسب برای سنجش آنها: 59
7/2/3 تهیه پرسشنامه برای سنجش متغیرها 61
8/2/3 آزمون مقدماتی.. 66
3/3 جامعه آماری.. 67
1 /3/3حجم نمونه: 67
فصل چهارم. 71
یافتههای پژوهش..... 71
*تحلیل جداول توزیع فراوانی.. 72
جدول و نمودار 1-4 : توزیع پاسخگویان برحسب جنس............................. 73
جدول و نمودار 2-4: توزیع پاسخگویان برحسب مقطع تحصیلی.............. 74
جدول و نمودار 3-4: توزیع پاسخگویان برحسب وضعیت شغلی............. 75
جدول و نمودار 4-4: توزیع پاسخگویان برحسب وضعیت تاهل .............. 76
جدول و نمودار 5-4: توزیع پاسخگویان برحسب شهر محل سکونت ...... 77
جدول و نمودار 6-4: توزیع پاسخگویان برحسب تحصیلات مادر............. 78
جدول و نمودار 7-4: توزیع پاسخگویان برحسب شغل مادر .................... 79
جدول و نمودار 8-4: توزیع پاسخگویان برحسب تحصیلات پدر............... 80
جدول و نمودار 9-4: توزیع پاسخگویان برحسب شغل پدر....................... 81
جدول و نمودار 10-4: توزیع پاسخگویان برحسب نوع مالکیت منزل....... 82
جدول و نمودار 11-4: توزیع پاسخگویان برحسب سن.............................. 83
جدول و نمودار 12-4: توزیع پاسخگویان برحسب معدل............................ 84
جدول و نمودار 13-4: توزیع پاسخگویان برحسب ترم.............................. 85
جدول و نمودار 14-4: توزیع پاسخگویان برحسب تعداد اعضای خانواده........... 86
جدول و نمودار 15-4: توزیع پاسخگویان برحسب درآمد خانواده............ 87
*تحلیل جداول توزیع فراوانی و نمودار میانگین برای متغیر وابسته و متغیرهای مستقل مربوطه ................................................................................................................................... 88
جدول و نمودار 16-4: مقایسه میانگین های معرف های شاخص تسلط به درس 89
جدول و نمودار 17-4: مقایسه میانگین های معرف های شاخص مسئولیت پذیری90
جدول و نمودار 18-4: مقایسه میانگین های معرف های شاخص ایجاد انگیزه 91
جدول و نمودار 19-4: مقایسه میانگین های معرف های شاخص مقررات آموزشی 92
جدول و نمودار 20-4: مقایسه میانگین های معرف های شاخص رضایت از تحصیل
.............................................................................................................................. 93
جدول و نمودار 21-4: مقایسه میانگین های معرف های شاخص امیداوری به آینده شغلی 95
جدول و نمودار 22-4: مقایسه میانگین های معرف های شاخص احترام به دانشجو 96
جدول و نمودار 23-4: مقایسه میانگین های معرف های شاخص عدالت در سطح دانشگاه 97
جدول و نمودار 24-4: مقایسه میانگین های معرف های شاخص رسیدن به هدف 98
جدول و نمودار 25-4: مقایسه میانگین های معرف های شاخص رضایت از زندگی 99
*تحلیل رابطه متغییر وابسته «رضایت از تحصیل» با متغییرهای مستقل مربوطه 100
جدول 26-4 وابستگی بین دو متغیر رضایت از تحصیل و امیدواری به آینده شغلی 101
جدول 27-4 وابستگی بین دو متغیر رضایت از تحصیل و احترام به دانشجو 102
جدول 28-4 وابستگی بین دو متغیر رضایت از تحصیل و عدالت در سطح دانشگاه 103
جدول 29-4 وابستگی بین دو متغیر رضایت از تحصیل و رسیدن به هدف 104
جدول 30-4 وابستگی بین دو متغیر رضایت از تحصیل و رضایت از زندگی 105
*تحلیل رابطه متغیر وابسته « رضایت از تحصیل » با متغیرهای زمینهای دو مقولهای 106
جدول 31-4 تحلیل واریانس یک طرفه بین دو متغیر رضایت از تحصیل و جنس 107
جدول 32-4 تحلیل واریانس یک طرفه بین دو متغیر رضایت از تحصیل و مقطع تحصیلی 108
جدول 33-4 تحلیل واریانس یک طرفه بین دو متغیر رضایت از تحصیل و وضعیت شغلی 109
جدول 34-4 تحلیل واریانس یک طرفه بین دو متغیر رضایت از تحصیل و شهر محل سکونت ................................................................................................................................... 110
تحلیل رابطه متغییر وابسته «رضایت از تحصیل» با متغییرهای زمینهای چند مقولهای 111
جدول 35-4 تحلیل واریانس دو طرفه بین دو متغیر رضایت از تحصیل و رشته تحصیلی 112
جدول 36-4 تحلیل واریانس دو طرفه بین دو متغیر رضایت از تحصیل و وضعیت تاهل 114
جدول 37-4 تحلیل واریانس دو طرفه بین دو متغیر رضایت از تحصیل و تحصیلات مادر 115
جدول 38-4 تحلیل واریانس دو طرفه بین دو متغیر رضایت از تحصیل و شغل مادر 116
جدول 39-4 تحلیل واریانس دو طرفه بین دو متغیر رضایت از تحصیل و تحصیلات پدر 117
جدول 40-4 تحلیل واریانس دو طرفه بین دو متغیر رضایت از تحصیل و شغل پدر118
جدول 41-4 تحلیل واریانس دو طرفه بین دو متغیر رضایت از تحصیل و نوع مالکیت منزل 119
فصل پنجم. 120
خلاصه و نتیجه گیری.. 120
منابع و ماخذ. 128
پرسشنامه ................................................................................................................. 130
کلیات پژوهش
1/1 مقدمه:
دانشگاه به عنوان یک نهاد اجتماعی- فرهنگی یکی از ارزشمندترین منابعی است که جامعه برای پیشرفت و توسعه در اختیار دارد، این نهاد به جهت نقش تعیین کنندهای که در تولید دانش (پژوهش)و انتقال دانش (آموزش) دارد به عنوان یکی از شاخص های تعیین میزان توسعه کشورها مد نظر قرار گرفته است.
همانطور که میدانیم جوانان در مقطع پیش دانشگاهی تلاش زیادی برای ورود به دانشگاه میکنند و شاید بتوان گفت که یکی از آمال و آرزوهای جوانان امروزی ورود به دانشگاه میباشد با ورود جوانانی که با امید و آرزو به دانشگاه راه یافتهاند اگر تلاش کنیم که رضایتمندی این دانشجویان تازه وارد را بطور نسبی فراهم کنیم میتوان انتظار داشت که این دانشجویان بعد از فراغت از تحصیل تعهد داشته بیشتری نسبت به شغل ، زندگی، دیگران درآینده داشته باشند زیرا زمانیکه افراد تعهد داشته باشند دیگر رشوه خواری، ریاکاری، دروغگویی برای رسیدن به اهداف خوب یا بد، فقر فرهنگی ، بی سوادی جوانان تحصیل کرده، ... وجود نخواهد داشت . بر اساس نظریه تسری Spill-over Theory رضایت از یک بخش از زندگی بروی رضایت از بخشهای دیگر زندگی مؤثر است.
(از کمپ، 278:1369)
مثلا در این تحقیق زمانیکه دانشجویان از تحصیل راضی باشند از حوزههای دیگر زندگی اقتصادی ، اجتماعی ، فرهنگی، سیاسی نیز راضی خواهند بود.
2/1 طرح مساله:
دانشگاه مکانی فرهنگی و اجتماعی میباشد و هر ساله جمع کثیری از جوانان برای گذراندن تحصیلات عالیه وارد آن میشوند و هر یک از این جوانان با در نظر داشتن اهداف خاص خود (ارتقاء سطح علمی، کسب شغل بهتر، رندگی بهتر ، گرفتن مدرک،...)به این مکان مقدس قدم میگذارند.
اکنون با ورود این جوانان با نشاط و امیدوار به آینده و همچنین علاقمند به تحصیل مسئولیت سنگینی به عهده مسئولین دانشگاه میباشد ، از این جهت که این مسئولین محترم باید از پرسنل و اساتید متعهد و کارآمد بهره گیرند، زیرا این دو قشر تماس بیشتری را با دانشجویان که آینده سازان جامعه هستند دارند، که توجه بیشتر این تحقیق به نقش اساتید متمرکز است آنچه از یک استاد وظیفه شناس و شایسته انتظار میرود این است که بکوشد از ناکامیهای درسی دانشجویانش جلوگیری کند و آنها را علاقمند به تحصیل،مطالعه، پژوهش سازد.
همانطور که میدانیم دانشجویان اغلب در سن جوانی به تحصیل میپردازند و دوران جوانی بسیار حساس میباشد زیرا پایههای شخصیتی افراد در این دوران شکل میگیرد فردی که مشغله ذهنی جز تحصیل نداشته باشد و تحصیل دانشجو با رضایت باشد البته که این فرد در تحصیل موفقتر خواهد بود و آیندۀ تضمین شدهتری نسبت به دیگران دارد زیرا در آرامش به سر میبرد و این دانشجویان مسلماً در آینده فرد مفید و شایستهای برای خود، خانواده وجامعه خواهند بود.
در مصاحبه اکتشافی که با چند تن از اساتید و دانشجویان انجام دادیم به نظر میرسید که مقداری نارضایتی در بین دانشجویان وجود دارد به دلایلی همچون عدم وجود امکانات مختلف ، عدم وجود کارکنان دلسوز و متعهد ، هزینههای سنگین دانشگاه آزاد، عدم وجود اساتید با تجربه و با انگیزه ، تبعیض اساتید بین دانشجویان ، وجود مقررات آموزشی نامناسب ، ... بخاطر عدم نظارت و دقت کافی مسئولین که موجبات نارضایتی دانشجویان را فراهم میکند.
بنابراین رضایت عبارت است از: حالت خوشایندی است که بخاطر فاصله کم انتظارات با واقعیت ، ارضای نیاز حاصل میشود و دست یابی به هدف در موقعیتهای مختلف برای فرد حاصل میشود. کسب سعادت در زندگی به عنوان هدف والای وجود انسانی تلقی شده است که باعث رشد و شکوفایی و پیشرفت انسان میشود، و بالعکس عدم کسب سعادت اغلب به عنوان مانعی در راه انجام وظایف فرد تلقی میشود، همانگونه که ذکر شد رضایت از زندگی بازتاب توازن میان آرزوهای فرد و وضعیت فعلی او میباشد. (کمبل و دیگران 1976 به نقل از اینگلمارت 1373 ص 244)
به عبارتی هر چه فاصله بین سطح آرزوهای فرد و وضعیت فعلی وی بیشتر گردد رضایتمندی کاهش مییابد و بالعکس هر چه فاصله بین سطح آرزوهای فرد و وضعیت فعلی وی کمتر گردد رضایتمندی افزایش مییابد.
بنابراین در این پژوهش اولا درپی سنجش میزان رضایت دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی- واحد قوچان ثانیاً میکوشیم که عوامل مؤثر بر این امر را بیابیم.
3/1 اهمیت و ضرورت تحقیق
رضایت حالت خوشایندی است که بخاطر دستیابی به هدف در موقعیتهای مختلف به فرد دست میدهد. رضایت انواع مختلفی دارد که عبارتند از رضایت از زندگی خانوادگی، رضایت از زندگی زناشوئی، رضایت از وضعیت اقتصادی ، رضایت از خود، رضایت مشتری ، رضایت کارگر، رضایت کافرما، رضایت از محل زندگی، رضایت مردم از سازمانهای اداری رضایت مشترکین (از شرکت برق، آب، گاز، تلفن)رضایت از شغل ، رضایت از درآمد و رضایت از تحصیل که ما بنا به دلایل زیر درصدد برآمدیم تا تحقیقی در مورد رضایت دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی- واحد قوچان از تحصیل انجام دهیم:
همانطور که مشهود است عده زیادی از جمعیت کشور را جوانان تشکیل میدهند تعداد نسبتا زیادی از جوانان ایرانی را دانشجویان تشکیل میدهند واین جوانان هستند که باید فردای کشور را به آنها سپرد و این امر زمانی تحقق پیدا میکند که دانشجویان از وضعیت تحصیلی خود راضی باشند که این رضایت از تحصیل هم برای دانشجو و هم برای جامعه ضرورت دارد. اما اگر رضایت در این سن جوانی و دوران دانشجویی برای دانشجو فراهم نشود آثار سوء فراوانی در سطح خرد، میانه، کلان خواهد داشت.
افزایش تنش ، مشکلات رفتاری ، ناامیدی ،اضطراب ، افسردگی و ... از جمله آثار منفی نارضایتی از تحصیل میباشد.
به عنوان مثال فردی که تصمیم دارد تمام سعی و تلاش خود را در دانشگاه بکار گیرد و سخت درس بخواند و در راستای همین هدف نیز گام بر میدارد بعد مشاهده میکند افرادی که به درس کمتر توجه کردهاند ، کمتر در کلاس حاضر شدهاند و ... با استفاده از طرح دوستی با استاد نمرهشان بالاتر یا مانند فرد اول میشود در اینصورت اگر آن دانشجو از نظر روحی حساس باشد ممکن است که افسرده و ناامید از عدم پاداش در مقابل زحمتهایش سرکوب شود.
نیز پیامدهایی چون کاهش روحیه مشارکت جویی، همکاری و تعاون ، عدم اعتماد و ... را در پی دارد.
مثلا دانشجویی که از وضعیت تحصیلی خودناراضی باشد دیگر انگیزهای ندارد همانطور که مشاهده میشود بعضی اوقات چند دانشجو با هم یک تحقیق را انتخاب میکنندو در نهایت فردی که علاقمندتر و با انگیزهتر از بقیه است ممکن بیشتر کار تحقیق را انجام دهد و بقیه فقط در نمره گرفتن شریک باشند در این صورت دانشگاه که یک مکان اجتماعی شدن است دانشجویان مشارکت را در کار گروهی نمیآموزند پس یک مشکل کاهش روحیه مشارکت جویی به جامعه تحمیل میشود.
نیز پیامدهایی چون انواع مفاسد وانحرافات (بزهکاری) و درنهایت زمینه ساز مشکلات درجامعه خواهد بود.
به عنوان مثال زمانیکه دانشجویان ازتحصیل خود ناراضی باشند در آن صورت مشاهده میشود که گاهی اوقات مثلا بعضی از دانشجویان یک تحقیق مشابه تحقیق خود(از دانشجویان دیگر، دانشگاههای دیگر، ...)کپی میکنند و به استاد تحویل میدهند این عمل دانشجو یک نوع تقلب محسوب میشود. بنابراین شناسایی و ریشهیابی عواملی که در متغیر رضایت تاثیر( مثبت و منفی) میگذارد ما را در جهت پیشبرد اهداف کوتاهمدت و درازمدت یاری خواهد کرد.
دسته بندی | منابع طبیعی |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 630 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 75 |
فهرست مطالب
فصل اول- خصوصیات سلنیوم. 1
مقدمه: 2
خصوصیات فیزیکی و شیمیایی: سلینوم. 3
خصوصیات و اشکال سلنیوم در طبیعت: 8
حضور و تولید سلنیوم در طبیعت.. 9
موارد استفاده سلنیوم در صنایع. 13
فصل دوم تاثیرات و خطرات سلنیوم. 14
تاثیرات سلنیوم جانداران.. 15
نقش سلنیوم در بدن انسان و بررسی نیاز روزانه به آن.. 15
نقش فیزیولوژیکی سلنیوم. 16
خطرات مصرف بیش از حد سلنیوم. 19
خطرات مصرف زیاد سلنیوم برای سلامتی.. 23
خطرات کمبود سلنیوم در بدن.. 31
روش اول: تزریق سلنیوم. 35
روش دوم: د ادن سلنیوم خوراکی.. 35
نمونه هایی از خواراکیهای حاوی سلنیوم زیاد. 37
فصل سوم- آلودگی سلنیوم و نحوه از بین بردن آن.. 39
نمونه هایی از خاکهای حاوی سلنیوم زیاد. 40
غلظت سلنیوم در خاک.. 40
آلودگی سلنیوم در خاک.. 46
نحوه از بین بردن آلودگی به روش گیاه پالایی.. 48
معرفی برخی از گونه ها و گیاهان مفید در phytoremediation. 52
بررسی و نتایج آزمایشهای مربوط به Phytoremediation. 56
وارد شدن علم بیوتکنولوژی در phytoremediation. 59
نتایج و بحث.. 61
منابع و ماخذ. 63
اولین اطلاعات ثبت شده در این مورد توسط مارکو پولو در سال 1295 میلادی بوده است که در مناطق غربی چین ونزدیک تبت و مغولستان حیواناتش بعد از چرای گیاهان آن منطقه شروع به تلو خوردن مینمودند که امروزه میدانیم ناشی سمیت حاد سلنیومیبوده است.
برای اولین بار سلنیوم توسط Berzelius که در سال 1817 یا 1818 رسوبات و لجنهایی که از اکسیداسیون اکسید سولفور سنگ مس بدست میآمد را مورد بررسی قرار داد کشف شد وی متوجه شد که در بین آن عنصر جدیدی وجود دارد اما در آن هنگام آنرا با تلوریم اشتباه گرفتند بعد از گذشت ربع قرن Arnold به گوگرد قرمز توجه کرد و متوجه موادی در رسوبات آن شد و آنرا Sulfurrubeum نامید. به هر حال تا سال 1950 کسی متوجه وجود سلنیوم نبود فقط میدانستند که درجدول تناوبی عنصری وجود دارد که بار گوگرد (s) و عنصر تلوریم (Ti) هم خصوصیات است. و حتی خصوصیاتی به طور مشترک با هر یک از آنها دارد یعنی هم خصوصیات فلزی و هم غیر فلزی را داراست و در حالت سمیت،5 برابر خطرناک تر از آرسنیک میباشد؛ در نهایت آنرا سلنیوم نامیدند و بیان نمودند که این عنصر در محدوده خیلی کوچکی برای جانواران قابل استفاده میباشد.
در کل سلنیوم از عناصر کم مصرف میباشد که باعث سلامتی فرد یا گیاه یا حیوان میگردد، ولی همانطور که گفته شد مقدار نیاز به سلنیوم خیلی کم است.
سلنیوم اغلب در پروتئن ها موجب ساختن سلنوپروتئن ها میگردد که برای تولید آنزیمهای آنتی اکسیدان مهم هستند این آنتی اکسیدانها به کمک Se-Pt ها در حفظ سلامتی سلولها که مورد خطر رادیکالهای آزاد اکسیژن میباشند موثرند به صورت خلاصه باید گفت رادیکالهای آزاد بطور طبیعی در متابولیسم اکسیژن ساخته میشوند که ممکن است در ایجاد بیمارهای مزمن مثل سرطان و بیمار قلبی و عروقی و یا حتی در انجام فعالیتهای منظم غده تیروئید و سیستم دفاعی بدن نقش داشته باشند.
یکی از راههای مطمئن جذب سلنیوم خوردن غذاهای گوشتی وگیاهانی است که در مناطقی با خاکهای سرشار از سلنیوم میرویند که در ادامه بطور مفصل راجع به آن بحث خواهد شد. و در نهایت نتجه گیری میگردد که کمبود یا سمیت سلنیوم در بدن انسان تحت تاثیر مقدار سلینوم در بدن دامها و حیواناتی است که انسان از آن تغذیه میکند و آنها هم به نوبه خود متاثر از گیاهان منطقه و خاک آن نواحی اند البته در این میان عواملی چون اقلیم و pH هم موثر خواهند بود.
همانطور که در جدول شماره یک نشان داده شد سلنیوم عنصری با عدد اتمی34 و وزن اتمی78.96 و چگالی 79/4 گرم بر سانتیمتر مکعب در 20 درجه سانتگراد است. حجم اتم آن 45/16 سانتیمتر مکعب بر مول میباشد و جزء عناصر غیر فلزی و از گروه شش جدول تناوبی است که معروف به chalcogen میباشد.
جدول 1: خصوصیات عمومیسلینوم
Name |
Selenium |
Symbol |
Se |
Atomic number |
34 |
Atomic weight |
78.96 |
Density @ 293 K |
4.79 g/cm3 |
Atomic volume |
16.45 cm3/mol |
Group |
Non-Metal, Chalcogen |
Discovered |
1818 |
همانطور که در جدول شماره دو نشان داده شده است دمای ذوب این عنصر 490.2 درجه کلوین و دمای جوش آن 958 درجه کلوین برابر با 685 درجه سانتیگراد میباشد و همچنین انرژی ویژه ذوب آن 6.694 کیلو ژول بر مول است و گرمای ویژه تبخیر آن 37.7 همچنین فشار بخار این عنصر در 494 درجه کلوین برابر 0.695 پاسکال است میباشد.
جدول 2: خصوصیات فیزیکی سلینوم
State (s, l, g) |
s |
||
Melting point |
490.2 K |
Boiling point |
958 K |
Heat of fusion |
6.694 kJ/mol |
Heat of vaporization |
37.70 kJ/mol |
Vapor pressure 0.695 pa at 494 K |
Speed of sound 3350 m/s at 293.15 K |
همانطور که در جدول (شماره-3) انرژیهای یونش عنصر سلنیوم نشان داده شده است.
اولین انرژی یونش این عنصر490.9 کیلو ژول بر مول و دومین انرژی یونش آن 2044.5 کیلوژول بر مول و سومین انرژی یونش آن 2973.7 کیلو ژول بر مول و چهارمین یونش آن 4144 کیلو ژول بر مول میباشد و با توجه به اینکه گرمای یونیزاسیون آن 227 کیلوژول بر مول اتم است دارای الکترونگاتیوی 2.55 میباشد.
جدول 3: انرژی یونش سلنیوم
1st ionization energy |
940.9 kJ/mole |
Electronegativity |
2.55 |
2nd ionization energy |
2044.5 kJ/mole |
Electron affinity |
194.97 kJ/mole |
3rd ionization energy |
2973.7 kJ/mole |
Specific heat |
0.32 J/gK |
4th ionization potential |
4144 Kj/mol |
Heat atomization |
227 kJ/mole atoms |
در جدول (شماره –4) نشان داده شده است که آرایش الکترونی این عنصر به صورت میباشد و حداقل عدد اکسیداسیون آن -2 و حداکثر آن 6 است.
جدول 4: آرایش اتمیو عدد اکسیداسیون سلنیوم
Shells |
2,8,18,6 |
Electron configuration |
[Ar] 3d10 4s2 4p4 |
Minimum oxidation number |
-2 |
Maximum oxidation number |
6 |
Minimum common oxidation number |
-2 |
Maximum common oxidation number |
6 |
همانطور که در جدول (شماره –5) نشان داده شده است. آرایش فضایی آن به صورت ساختار صندلی شکل است به رنگ مشکی،با حالت سمیت برای مصارف پزشکی و صنایع چاپ است که دارای سختی 2 در جدول موس میباشد و به 6 فرم در طبیعت یافت میشود.
Structure |
parallel chains |
Color |
black |
Uses |
Xerography, medicines |
Toxicity |
yes |
Hardness |
2 mohs |
Characteristics |
6 forms |
در جدول (شماره-6) نشان داده شده است که سلنیوم در واکنشهای شیمیایی شرکت کرده و مثلا در واکنش با هوا به صورت Seo2 در میآید و یا در واکنش با NaoHوHcl 6 مولار واکنشی نشان نمیدهد ولی در واکنش با HNo3 15 مولار واکنش به صورت ملایم صورت میگیرد و حاصل آنx H2Seo3,No است.
Reaction with air |
vigorous, w/ht =>SeO2 |
Reaction with 6M HCl |
none |
|
Reaction with 6M HCl |
none |
Reaction with 15M HNO3 |
mild, =>H2SeO3, NOx |
|
Reaction with 6M NaOH |
|
|
|
|
در جدول (شماره –7) اشکال سلنیوم مشخص گردیده است. این عنصر دارای 9 ایزوتوپ شخص میباشد و در کل برای آن 15 ایزوتوپ پیشبینی میکنند.
و فرمهای مختلفی در طبیعت دارد که به صورت هیدرید (seH2)، اکسید (Seo2,Seo3) کلرید (Se2Cl2,Se4 Cl16) میباشند.
Number of isotopes |
6 |
Hydride(s) |
SeH2 |
Oxide(s) |
SeO2 SeO3 |
Chloride(s) |
Se2Cl2 Se4Cl16 |
در جدول (شماره-8 )شعاعهای اتمیو یونی و نیز شعاعهای کووالانسی و واندروالسی عنصر سلنیوم نشان داده شده است.
جدول 8: شعاعهای اتم و یون سلنیوم
Ionic radius (2- ion) |
184 pm |
Atomic radius |
119 pm |
Covalent radius |
116 pm |
Vander waals radius |
190 pm |
در جدول 9: هدایت الکتریکی سلنیوم نشان داده شده است.
جدول9: هدایت الکتریکی سلنیوم
Thermal conductivity |
0.52 J/m-sec-deg |
Electrical conductivity |
106/m.ohm |
|
Polarizability |
3.8 A^3 |
|
|
|
در جدول (شماره-10 )همانطور که نشان داده شده است به نه مورد از ایزوتوپهای سلنیوم اشاره گردیده که از میان آنها دو ایزوتوپ se 72 و se 79 در طبیعت وجود ندارد و ایزوتوپهای se 76و se 77 و se 78 هر کدام به ترتیب با 44,43,42 نوترون پایدار میباشند و سه ایزوتوپ باقی مانده یعنی se 75 با 119.7 روز، se 79 با
1.13 106 سال و se 82 با1020 1.08 سال دارای نیمه عمری نسبتا طولانی میباشند
جدول 10: ایزوتوپهای عنصر سلنویم
72Se |
8.4 d |
0.335 |
|||
74Se |
0.87% |
74Se |
0.87% |
||
75Se |
{syn.} |
119.779 d |
Ε |
0.864 |
|
76Se |
9.36% |
Se is stable with 42 neutrons |
76Se |
9.36% |
Se is stable with 42 neutrons |
77Se |
7.63% |
Se is stable with 43 neutrons |
77Se |
7.63% |
Se is stable with 43 neutrons |
78Se |
23.78% |
Se is stable with 44 neutrons |
78Se |
23.78% |
Se is stable with 44 neutrons |
79Se |
{syn.} |
1.13 E6 y |
0.151 |
||
80Se |
49.61% |
Se is stable with 46 neutrons |
80Se |
49.61% |
Se is stable with 46 neutrons |
82Se |
8.73% |
1.08 E20 y |
β |
2.995 |
برای سلنیوم شکلهای زیاد آلوتروپیک وجود دارد که از بین 3 گونه آن کاملا شناسایی شده است.
سلنیوم میتواند به صورت آمورف و یا کریستالی باشد نوع آمورف آن به رنگ مشکی و یا قرمز مایل به شکلی و نوع منوکریستالی آن به رنگ تیره است و نوع کریستالی هگزاگونال آن که دارای پایداری زیادی است به رنگ خاکستری با جلای فلزی میباشد.
در واقع عنصر سلینوم به حالت غیر رسمیاست و به طور کلی به عنوان یک عنصر ریز مغذی (trace element) معرفی شده است، اما به هر حال هیدروژن س؟ و ترکیبات دیگر سلنیوم به شدت سمیمیباشد و خصوصیاتی مشابه آرسنیک در واکنشهای بیولوژیکی دارد.
سلنیوم در طبیعت دارای 9 ایزوتوپ شناخته شده است که در کل برای آن حدود 15 ایزوتوپ تخمین میزنند و با توجه به آنکه عضو گروه گوگرد است خصوصیاتی مشابه به آن برایش در نظر میگیرند.
شایان ذکر است که در زمان نبودن اکسیژن خاک حالت اسیدی پیدا کرده در این زمان سلنیوم میتواند وارد گیاهان و میکروارگانیزمها (به مقدار کمتر) گردد. مورد بعدی اینکه سلنیوم عنصری نمیتواند به راحتی در آب حل گردد و از اشکال محلول خود پویایی کمتری دارد بنابراین حتی در حالت اسیدی بودن خاک هم در خاک باقی میماند که البته در این حالت از نظر سمیت خطر کمتری دارد.
ترکیبات مختلف سلنیوم میتوانند نسبتا در آب حل گردند و اغلب اوقات بسیار متحرک و پویا هستند و شانس افزایش غلظت آنها در گیاه به مراتب بیشتر از نوع عنصری آن است.
برخی از شواهد بر این دلالت دارند که سلنیوم میتواند جذب بافتهای زنده شود و ممکن است غلظت سلنیوم در آنها افزایش یابد و طی مراحل بعد به صورت تجمعی میزان سلنیوم را در زنجیره غذایی بالا ببرداین افزایش غلظت در بافتهای زنده مشکلاتی را موجب میگردد که در ادامه به بررسی آنها میپردازیم.
اشکال سلنیوم در طبیعت علاوه بر حالت سلنیوم عنصری به صورت سلناید، سلنات و سلنیت و سلنیوم آلی است که از بین آنها سلنات و سلینت بیشترین آمادگی جذب توسط گیاه را دارند.
دسته بندی | تربیت بدنی |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 137 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 227 |
مقدمه:
روانشناسی ورزشی[1] شاخهای از علم ورزش است که در جستجوی فراهم نمودن پاسخ به سؤالات مختلف در زمینههای رفتار انسانی در حیطه ورزش است. از آنجایی که روانشناسی به مطالعه رفتار میپردازد، بالطبع موضوع روانشناسی ورزشی نیز مطالعه حرکات و فعالیتهای ورزشی در تمام ابعاد از فعالیت حرکتی یک کودک دبستانی تا مسابقات جهانی و المپیک میباشد.
اگر چه اهمیّت مسائل روانی در ورزش از چندین سال پیش شناخته شده است با این حال روانشناسی ورزشی هنوز دانشی بسیار جوان میباشد و در خلال دهههای اخیر علاقه و توجه به «روانشناسی ورزشی شناختی[2]» افزایش چشمگیری یافته است. ابتدا تمام تلاشها در این حیطه معطوف به مردان قهرمان بود اما در سالهای اخیر این روند متحول شده است و روانشناسی ورزشی قهرمانان زن و مرد حرفهای و برجسته افراد شرکت کننده در فعالیتهای غیر حرفهای را نیز مورد توجه قرار میدهد. به عبارتی هدف روانشناسی ورزشی کمک به ورزشکاران در تمام ردههای سنی از نوجوانان تا بزرگسالان است.
امروزه متخصصان فیزیولوژی ورزش از دانش روانشناسی ورزشی برای کمک به شرکتکنندگان در برنامههای باز پروری قلبی استفاده میکنند تا آنها بر ترس خود نسبت به از سرگیری و شروع تمرین غلبه کنند. معلمان همچنین با استفاده از دانش روانشناختی ورزشی شیوه توجه به تأثیرات محیطی را که باعث بهبود اجرا میشوند، به متعلمان خود میآموزانند. دست اندر کاران تیمهای جوانان برای اطمینان از کسب تجارب مثبت از سوی ورزشکاران جوان، از روانشناسی ورزشی بهره میگیرند. و نهایتاً مربیان در تمام سطوح از تکنیکهای روانشناسی ورزشی همچون کنترل هیجان، تصویر سازی ذهنی، هدف گزینی و انگیزش کمک میگیرند تا ورزشکاران را در تکامل بخشیدن اجراهایشان یاری دهند. اکنون با پیشرفت علم روانشناسی ورزشی، بحث مهارتهای روانی در اجرای عملکردهای ورزشی از اهمییت بسزایی برخوردار شده است و در حالی که قبلاً به اهمیت آماده سازی جسمانی تأکید میشد امروزه قهرمانان هرچه بیشتر بر آماده سازی روانی توجه و تأکید میکنند. تجارب کسب شده آنان حاکی از آنست که وقتی در میدانهای بزرگ با قهرمانانی همتراز به لحاظ جسمیبه رقابت میپردازند، سرانجام آمادگی روانی پیروزی را به نفع یکی از طرفین رقم خواهد زد.
مربیان برتر نیز به جنبههای آماده سازی روانی ورزشکاران و ضرورت تدارک آن در طول تمرینات واقفند. و بخشی از برنامه آمادهگی را به آماده سازی روانی اختصاص میدهند. با وجود این، آماده سازی روانی تا حدود زیادی مورد غفلت قرار گرفته است که به نظر میرسد عمدهترین علت این غفلت فقدان آگاهی مربیان در چگونگی آماده سازی روانی ورزشکاران میباشد. صاحبنظران ورزش چنین میپندارند که ورزش میتواند به بازیکنان جوان قدرت ارادهگری، اعتماد به نفس، نحوه سلوک، برقراری ارتباط با دیگران و تجربه رسیدن به هدفهای مشکل را بیاموزد ولی امروزه میدانیم که این قابلیتها به طور خود بخودی به حداکثر نرسیده و رشد نمییابند مگر اینکه ورزشکار تحت آموزش و تمرین مهارتهای روانی1 قرار گیرد.
اکنون مهارتهای روانی در همان نقطهای قرار دارند که پنجاه سال پیش مهارتهای جسمانی قرار داشتند مربیان باید به این اعتقاد دست یابند که مهارتهای روانی هم چون مهارتهای جسمانی قابل کسباند و باید به طور اصولی و علمی آموزش داده شوند.
روانشناسی ورزشی:
پیدایش علم روانشناسی ورزشی به قرن بیستم باز می گردد اما اولین مطالعات در این زمینه در سالهای آخر قرن نوزدهم انجام شد. در واقع به صراحت نمی توان بیان کرد که روانشناسی ورزشی دقیقاً در چه زمانی بصورت علم مطرح شد, به همین جهت برخی ادعا میکنند علم روانشناسی ورزشی همچون نوزادی است که به تازگی متولد شده است. بطور کلی در ابتدا مطالعه رفتار ورزشی در جهت تشریح اصول و موضوعات روانشناسی عمومی بود و جهتگیری مشخصی بعنوان روانشناسی ورزشی دیده نمی شد. دکتر نورمن تریپلت[4] روانشناس دانشگاه ایندیانا, در اوایل سالهای 1897, در مجله آمریکایی روانشناسی مطلبی را منتشر کرد که به گونهای مستقیم به روانشناسی ورزشی ارتباط داشت. تریپلت پدیدهای را بررسی کرد که اکنون «سهولت اجتماعی»[5] مینامیم, و آن اثر مساعد مشاهده کنندگان برعملکرد شخص است. او پی برد دوچرخهسوارانی که گروهی فعالیت میکنند نسبت به زمانی که فردی دوچرخهسواری میکنند, نیز سریعتر حرکت می کنند. دکتر ای. دبلیو. اسکریپچر[6] روانشناس دانشگاه ییل از مطالعه خود چنین نتیجه گرفت که شرکت در ورزش به دارا شدن ویژگیهای شخصیتی مطلوب میانجامد (مارک، اچ انشل،1380).
دیدگاه جدید مبنی بر اینکه ورزش رقابتی شخصیت ساز است, ریشه در پژوهشهای اسکرپیچر دارد, اما پیشگام شناخته شده روانشناس ورزش دکتر کلمن رابرتز گریفیت[7] است. گریفیت که به عنوان پدر روانشناسی ورزش از او نام برده میشود, بعنوان اولین شخصی است که سالهای زیادی را صرف آزمایشهای منظم روانشناسی ورزشی کرده است(مارک، اچ انشل،1380).
گریفیت اولین آزمایشگاه روانشناسی ورزش را, به نام آزمایشگاه پژوهش ورزشی در سال 1925 در دانشگاه ایلینوی تأسیس کرد. اگرچه پژوهش درباره اثر عوامل روانی بر عملکرد ورزشی را, در سال 1918 آغاز کردهبود. علایق اولیه او شامل اثرهای عوامل روانی و محیطی بر یادگیری و اجرای مهارتهای حرکتی و شخصیت در ورزش بود. او برای آزمایشگاه خود وسایلی را تهیه کرد که آگاهی از جنبشهای مهارتی, هوشیاری ذهنی, واکنشهای زمانی نسبت به بینایی, شنوایی، فشار, ثبات, هماهنگی عصبی ـ عضلانی, تنشها و رهاسازی عضلانی و توانایی عضلانی را اندازهگیری میکردند. او بر اساس مصاحبه با بازیکن فوتبال ردگرنگ پی برد که ورزشکاران برتر مهارتهای ورزشی را خودبهخود, بدون هیچ یا کمترین اندیشهای, انجاممیدهند.او اولینکتابهایروانشناسی ورزشی را به نامهای «روانشناسی مربیگری» در سال 1926 و «روانشناسیورزشکاران» در سال 1928 نوشت و اولین درس روانشناسی ورزش را در سال 1923 در دانشگاه ایلینوی تدریس کرد. گریفیت, در تکلیفی که روانشناسان ورزش امروزی واقعاً بر آن رشک میبرند, توسط باشگاه شیکاگوکانبر[8] استخدام شد تا در فصل مسابقههای سال 1938 مشاور روانشناس ورزش تیم باشد. او آزمونهای حرکتی و پرسشنامههای روانی گوناگون را اجرا کرد تا توانایی حالت روانی و توانایی بالقوه کنونی ورزشکاران رقابتی را از آغاز آموزش (فصل بهار) تا پایان فصل تعیین کند(مارک، اچ انشل،1380).
پژوهش روانشناسی ورزشی در دهههای 1940 نمود واقعی داشت بجز پایاننامههای دکترا که گهگاهی نوشته میشدند. در این زمان بیش از هر چیز, تأسیس آزمایشگاههای یادگیری حرکتی رواج یافت که ار جمله میتوان آزمایشگاهی را نام برد که توسط جان لاتر[9] در دانشگاه پنسیلوانیا,کلارنس رگزویل در دانشگاه ویسکاسنین, سی. اچ مکلوی در دانشگاه آیوا, و شاید از همه معروفتر فرانکلین هنری در دانشگاه کالیفرنیا در برکلی, تأسیس شد (مارک، اچ انشل،1380).
این جنبش زمینه را برای حضور، رشد و ... تربیت بدنی فراهم ساخت که دارای پیچیدهترین رهیافت علمی در پژوهش برای رفتار حرکتی بود. همة دانشمندان ورزش به نوبهی خود از بهینهبودن طرح, تجهیزات و فنون آماری پژوهشی انتشار بیشتر دادههای مربوط به فرایندهایی که زیربنای مهارتآمیز عملی و آموختنی بودند, سود جستند. با وجود «خلأ شایان توجه بین سالهای مولد گریفیت و کارهای پژوهشگران معاصر در روانشناسی ورزش», زمینه روانشناسی ورزش از این تلاشهای اولیه در پژوهش حرکتی, سود برده است (مارک، اچ انشل،1380).
سرانجام, در دههی 1960 بود که روانشناسی ورزش گامهای بزرگی را برداشت و زمینه علمی کنونی را فراهم آورد. چندین عامل به گسترش این زمینه علمی کمک کردند. کتابهای درسی بیشتر از هر زمان دیگر چاپ شدند. از جمله میتوان به کتابهای زیر اشاره کرده:
«رفتار جنبشی و یادگیری حرکتی» بریانتگرتی[10], «مشکل ورزشکاران و چگونگی مقابله با آنها» بروس اجیلو و توماس تاتکو[11], «یادگیری حرکتی و عملکرد انسانی» رابرت ان سینگر[12] و «روانشناسی و رفتار حرکتی» جوزف اکسندین[13]. کتاب دیگری بهنام «مربیگری, ورزشکاری, روانشناسی» سینگر[14] اولین کتاب درسی در روانشناسی ورزش بود. این کتابها محرکی برای پژوهش و انتشار فراوان در نشریههای علمی بودند. از همه مهمتر «فصلنامهی پژوهش» که اکنون «فصلنامهی پژوهش برای تمرین و ورزش» نامیده میشود, از انتشارات پژوهشی رسمی تربیتبدنی حرفهای در ایالاتمتحده بود. اما مهمتر از پیشرفت پژوهش در روانشناسی ورزشی و رفتار حرکتی, کلاسها و برنامههای دانشگاهی بود که منجر به پیدایش بارزترین دانشمندان, در روانشناسی ورزش شد (مارک، اچ انشل،1380).
عنصر نهایی در رشد روانشناسی ورزش تأسیس چند انجمن حرفهای بود. اولین نشست سالیانه انجمن امریکایی روانشناسی ورزش و فعالیت بدنی در سال 1967 برگزار شد. انجمن کانادایی یادگیری روانی ـ حرکتی و روانشناسی ورزش, در سال 1969 آغاز به کار کرد (مارک، اچ انشل،1380).
این سازمان در آغاز به انجمن کانادایی بهداشت, تربیتبدنی, تفریحات سالم و رقص وابسته بود. اما در سالهای 1977 مستقل شد. در سال 1975, بخشی به اتحادیه امریکایی بهداشت, تربیتبدنی, تفریحات سالم و رقص, اضافه شد تا روانشناسی ورزش را در چهارچوب علمی تربیتبدنی تقویت کند. آن را آکادمی(فرهنگستان) روانشناسی ورزش نامیدند. هدف فرهنگستان تقویت نگره و پژوهش بود به گونهای که بتوان در تربیتبدنی یا موقعیت ورزشی به کار برد. بعلاوه در سال 1986, پیدایش انجمن پیشرفت روانشناسیورزشی کاربردی بود که برای پیشبرد رهیافتی اکتشافیتر در روانشناسی ورزش آغاز به کار کرد. این انجمن, که در بر دارنده بزرگترین عضویت روانشناسی حرفهای و دانشجویان در سرتاسر جهان است, دارای سه بخش است:
روانشناسی بهداشت (که برای نمونه اثرهای روانی فعالیتهای بدنی را بررسی میکند)روان شناسی درمان (که مشاورة ورزشی و مطالعة اثر فنون رفتاری و روانی بر عملکرد ورزشی را بررسی میکند), و روانشناسی اجتماعی(که عوامل محیطی بر عواطف و رفتارهای ورزشکاران و مربیان ورزش را مورد مطالعه قرار میدهد). اگرچه شاخه روانشناسی ورزش ریشه در علم تربیتبدنی دارد, در سالهای أخیر از سوی روانشناسی مورد پذیرش قرار گرفته است. این موضوع به سبب استفادة قانونی از اصطلاح«روانشناس» است که نشانگر آموزش دانشگاهی در روانشناسی است. قابل درک است که, در بین دانشمندان و دستاندرکاران, بحثهای شایان توجهی در این باره وجود دارند مبنی بر اینکه کدام علم- تربیتبدنی, علم ورزش یا روانشناسی- باید برنامههای آموزشی روانشناسان ورزش را هماهنگ کند. به احتمال, در استرالیا, ارتباط بین روانشناسی ورزش و روانشناسی از همه قویتر است, زیرا که در سال 1992 جامعة روانشناسی استرالیا اولین هیأت روانشناسان ورزش را در سازمان روانشناسی ملی پذیرفت. اهمیت این هیأت در تعیین معیارهایی است که برای دادن پروانهی کار به روانشناسان ورزش مورد استفاده قرار میگیرند. انجمن روانشناسی امریکا دارای بخشی بهنام بخش روانشناسی ورزش و تمرین است که گروه علاقمندی مرکب از پژوهشگران را تشکیل میدهد که عوامل روانی مرتبط با عملکرد انسانی را مورد مطالعه قرار میدهند. اما هدف این گروه این است که زمینة مطالعه را گسترش دهند نه اینکه معیاری برای پروانه یا مدرک تعیین کند (مارک، اچ انشل،1380).
کالج امریکایی پزشکی ورزشی و اتحادیة پزشکی ورزشی استرالیا, گروههایی فرعی در روانشناسی ورزش و تمرین دارند. سرانجام روانشناسی ورزش توسط جامعة بینالمللی روانشناسی ورزش در سرتاسر جهان شناخته میشود (مارک، اچ انشل،1380).
هدف این سازمانها این است که برای دانشمندان و دستاندرکاران و روانشناسیورزشی هویتی ملی و بینالمللی حاکی از نظام علمی ایجاد کنند. همچنین فرصتی فراهم میکنند تا با اعضایشان سالانه ملاقات کنند و 1) ایدههای خود را مبادله کنند, 2)تجارب پژوهشی خود را توضیح دهند, 3) با دانشمندان و دستاندرکاران شناخته شدهای که تخصصهایشان در زمینههای قابل کاربرد در رفتار ورزشی است, صحبت و تبادل نظر کنند, 4) دربارة موضوعات بحثانگیز بحث کنند و تصمیم بگیرند و 5) به کلاسها و بخشهای مربوطة خود ایدههای جدید و مهیجی ببرند که از زمینةموردنظر سرچشمه میگیرند. از این سازمانها, نشریههای علمی جدید پا گرفتهاندکه نیازهای این زمینة پژوهشی گسترش یابنده را برطرف کنند. روانشناسی ورزشی اکنون توسط اعضای جامعة دانشگاهی به عنوان علمی معتبر شناخته میشود (مارک، اچ انشل،1380).
اکنون باید روشن شده باشد که روانشناسی دربردارندة زمینة علمی چند بعدی از مطالعه و عمل است. روانشناسی ورزشی از بسیاری از علوم سنتی روانشناسی, مشتق و بنابراین دریرگیرندة روانشناسی اجتماعی (مطالعة رفتار گروهی و عوامل محیطی- موقعیتی که بر عواطف و اعمال شخص اثر میگذارند), روانشناسی شناختی(ارتباط بین اندیشهها عواطف و عملکرد), روانشناسی رشد(تغییرهای شناختی و رفتاری همراه با افزایش سن), روانشناسی تربیتی(عواملی که بر یادگیری و یادآوری راهبردها و مهارتهای ورزشی اثر میگذارند), روانشناسی بالینی(بررسی موضوعهای شخصی که نیازمند مشاورة حرفهایست به گونهای که احساس رضایت شخصی در ورزش و رسیدن به حداکثر عملکرد به دست آید) و شاخههای دیگر است. شاخههای علمی روانشناسی در شکل(1) نشان داده شده است. روانشناسی تمرین شاخهای است که در روانشناسی جنبة سنتی ندارد, اگرچه از نزدیک با روانشناسی بهداشت ارتباط دارد.