دانلود تحقیق- مقاله-پروژه-کارآموزی
مرجع کامل خرید و دانلود گزارش کار آموزی ، گزارشکار آزمایشگاه ، مقاله ، پروژه و پایان نامه های کلیه رشته های دانشگاهیدانلود تحقیق- مقاله-پروژه-کارآموزی
مرجع کامل خرید و دانلود گزارش کار آموزی ، گزارشکار آزمایشگاه ، مقاله ، پروژه و پایان نامه های کلیه رشته های دانشگاهیمقاله بررسی رضایت شغلی و آثار آن بر جامعه
| دسته بندی | روانشناسی و علوم تربیتی |
| فرمت فایل | doc |
| حجم فایل | 29 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 40 |
مقاله بررسی رضایت شغلی و آثار آن بر جامعه در 40 صفحه ورد قابل ویرایش
1-1- مقدمه
از آنجا که بیشتر عمر ما در محیط کار سپری می شود و بسیاری از روابط و مناسبات ما در طول ساعات کار شکل می گیرد، می توان از کار به عنوان بخش بسیار مهمی از زندگی یاد کرد. با توجه به اهمیت ابعاد مختلف کار در زندگی انسانها ، می توان گفت که رضایت شغلی و تمایل به انجام کار نیز تأثیر بسزایی در نحوه خشنودی انسانها از وضعیت زندگیشان دارد. از سوی دیگر، سلامت روانی انسانها نیز دز گرو همین رضایت شغلی است،چنانکه می توان گفت انسانهایی که دستخوش نارضایتی شغلی هستند، دچار استرسهای شدیدی در زندگی خانوادگی و اجتماعی می شوند. بررسیهای انجام گرفته، نشان می دهد که تقریباً در تمامی مشاغل استرس وجود دارد، اما میزان و تأثیر آن به لحاظ نوع و ماهیت استرس و خصوصیات شخصی افراد، در مشاغل گوناگون، متفاوت است ( پارکز[1]، 1992، ص 57 )
از جمله مشخصات یک سازمان سالم، این است که سلامت جسمی و روانی کارکنان، به اندازه تولید و بهره وری مورد توجه قرار گیرد. در جامعه سالم، مسئولیت سازمانهای تولیدی، منحصر به تولید هر چه بیشتر کالا و خدمات سود آور نیست و مدیران سازمانهای چنین جوامعی می دانند که تولید بیشتر، نتیجه و محصول مدیریت اثر بخش است. مدیریت اثر بخش نیز بدون توجه و اعتقاد به سلامت روانی کارکنان حاصل نمی شود. در مورد اهمیت توجه به بیماریهای روانی در محیط کار، کافی است بگوییم که هیچ پدیده ای به اندازه سلامت روانی برای کارگر اهمیت ندارد ( ساعتچی، 1375، ص 91).
شیوع و گستردگی استرس در محیط کار، محققان را بر آن داشته است که به تحلیل گسترده این موضوع در سازمان و تأثیر آن بر عملکرد کارکنان بپردازند. عده ای از صاحبنظران رفتار سازمانی تا آنجا پیش رفته اند که استرس را « بیماری شایع قرن» نامیده اند و معتقدند دامنه این بیماری، به علت پیچیدگی روز افزون سازمانها، ابرازها و روشها، درصورت عدم برنامه ریزی صحیح افزایش خواهد یافت. این تحقیق شامل پنج فصل کلیات، پیشینه و ادبیات تحقیق، یافته و تجزیه و تحلیل داده ها و نتیجه گیری و پیشنهادات است.
2-1- بیان مسئاله :
در زندگی همه افرادی که در یکی از مشاغل مختلف جامعه فعالیت می کنند، استرس وجود دارد و به اشکال مختلف به آنها فشار وارد می کند. تحولات شغلی تغییرات سازمانی، انتقالات، ترفیعات ، تغییر حقوق، دستمزدها، تنبیهات شغلی و همچنین دگرگونیهای اجتماعی، از جمله مسائلی هستند که به نحوی بر فرد تأثیر می گذارند و او را دچار آشفتگی، نگرانی یا تشویق می کنند. این نگرانیها و تشویقها در مشاغل مختلف، متفاوت است. با وجود آنکه آمارهای دقیق در مورد میزان تنش ( استرس) به هنگام کار در مشاغل مختلف در دسترس نیست، ولی براساس تخمین و مطالعات انجام گرفته می توان بر آوردهایی را در این مورد ارائه داد. مثلاً آکادمی پزشکان خانوادگی امریکا تخمین می زند که حدود کسانی که در محل کارشان مورد بازدید و ارزیابی قرار گرفته اند، دارای نشانه هایی از تنش هستند. نتایج بررسیهای انجام شده در کشور ما نیز، بیانگر این است که استرس، نقش عمده ای را در محیطهای اداری و کارمندی، وقتی آشکار می شود که بدانیم گسترده عظیمی از نیروهای فعال جامعه را این قشر تشکیل می دهد. به نظر می رسد که عوامل استرس زا در مشاغل اداری، با توجه به ماهیت و شکل کار، متفاوت است، به خصوص در آن دسته از مشاغل و محیطهای اداری که دارای روابط و مناسبات ارباب رجوعی است و کارمندان بیشتر در ارتباط و تعامل با مسائل و مشکلات مردم قرار دارند، این تفاوت بیشتر به چشم می آید. تحقیق حاضر در مورد سازمان و تشکیلاتی ( اداره کل مالیاتهای غرب تهران) انجام گرفته است که بخش عمده ای از آن به لحاظ ماهیت و ویژگیهای شغلی: دارای روابط و مناسبات ارباب رجوعی بسیار و نیز وجود عوامل استرس زا، تا چه اندازه موجب استرس کارمند گردیده و این فشارها و استرسها تا چه اندازه رضایت شغلی وی را تحت تأثیر قرار می دهد تا با توجه به مطالبی که پیش از این مندرج گردید، بدلیل اهمیت سلامت روانی و جسمی و رضایت شغلی کارکنان، و به منظور ارتقای عملکرد و بهره وری سازمان، با بررسی این نکته، سعی در به حداقل رساندن عوامل استرس زا و به تبع آن خود استرس و تنش در سازمان کنیم.
3-1 - هدف تحقیق:
بطور کلی، هدف اصلی این تحقیق، ررسی تأثیر استرس شغلی بر رضایت شغلی کارمندان اداره کل مالیاتهای غرب تهران است تا بتوان عوامل مؤثر بر استرس و رضایت شغلی کارکنان را شناسایی کرد.
4-1- ضرورت و اهمیت تحقیق:
با در نظر گرفتن اهمین رضایت شغلی و سلامت جسمی و روانی، و نیز وجود منابع متعدد استرس، بویژه در مشاغل صنعتی، بررسی اثر استرس برسلامت روان و رضایت شغلی کارکنان، اهمیت بسزایی دارد، چرا که استرس زیاد و شدید، اصولاً سلامت افراد را به مخاطره انداخته و از خشنودی و رضایت آنان می کاهد ( کورمن[2]، 1999،ص171).
نیجه تحقیقات متعدد، مؤید اثر استرس بر سلامت جسمی و روانی افراد است. اختلالات قلبی- عروقی و بطور کلی بیماریهای روان- تنی نتیجه عامل استرس است. کوپر و ساترلند[3]( 1987) دریافتند که سلامت روانی کارکنان صنایع نفت امریکا در مقایسه با جمعیت عمومی ، نا مناسب تر بوده و سطح اضطراب این افراد، به گونه معنا داری بالاتر بوده است. نتایج پژوهشها در این زمینه، بیانگر تأثیر منفی و غیر انکار استرس بر سلامت جسمی و روانی افراد و نیز بر رضایت شغلی آنهاست. لوی[4]( 1990) به نقل از سازمان بهداشت جهانی
( W.H.O [5]) اعلام کرده است که جمعیت کارمندی ازشغل خود راضی نیستند و 90 درصد آنها میگویند که شغلشان درجهت اهداف زندگیشان نیست(جلالی،1380، ص52 ).
گستردگی عظیم قشر کارمند در جامعه ما و نتایج آماری تحقیقات مختلف، که نشانگر نارضایتی کارمندان از شغل خویش است، جملگی بیانگر اهمیت و ضرورت تحقیقات بیشتر برای تشخیص اولویتهای بهداشت روانی در محیط کار و عوامل مرتبط با آن است.
5-1- سؤالات تحقیق:
سوال اصلی تحقیق: « آیا استرس شغلی بر رضایت شغلی کارکنان تأثیر دارد؟»
سوالات فرعی تحقیق:
1- آیا ماهیت کارکنان بر رضایت شغلی آنها موثر است؟
2- آیا نحوه ارتباط کارمندان با همکاران خود بر رضایت شغلی آنها موثر است؟
3- آیا نحوه ارتباط کارمندان با رؤسای خود بر رضایت شغلی آنها مؤثر است؟
6-1- فرضیات تحقیق:
فرضیه اصلی: « استرس شغلی بر رضایت شغلی کارمندان مؤثر است.»
فرضیات فرعی:
1- ماهیت کار کارمندان ، بر رضایت شغلی آنها مؤثر است.
2- نحوه ارتباط کارمندان با همکاران خود بر رضایت آنها مؤثر است.
3- نحوه ارتباط کارمندان با رؤسای خود بر رضایت شغلی آنها مؤثر است.
7-1- متغیرهای تحقیق:
متغیر مستقل: استرس شغلی
متغیر وابسته: رضایت شغلی
متغیر های تعدیل کننده: سن- جنسیت- وضعیت تأهل- سابقه کار- میزان تحصیلات - نوع شغل.
- بیماری های جسمی.
4- شاخصهای رفتاری: از جمله عادت به خواب کم، آشامیدن بیش از حدالکل، کم اشتهایی یا پراشتهایی، قرار ملاقات فراموش شده یا تأخیر، اجتناب از تماس با مردم، کار جبرانی خارج از وقت اداری، تغییر رفتار در رانندگی و..
5- واکنشهای مثبت نسبت به استرس: به استرس به طریق مثبت پاسخ دادن، فرد را قادر می سازد که با فشار همراه باشد. اما به واکنشهای منفی نباید اجازه داد که مدتی طولانی ادامه پیدا ادامه پیدا کند.
7-1-2-2-طرق مقابله با استرس یا کاهش آن یا غلبه بر آن:
سوزان کوباسا[6]، در تحقیق خود دریافت که شخصیتهای مقاوم در برابر استرس، که با فشارهای مشابه دیگران روبه رو می شوند ولی در زیر بار آن از هم نمی پاشند، دارای سه ویژگی شخصیتی اصلی هستند:
1- تعهد نسبت به خود، کار، خانواده و سایر ارزشها. به عبارت دیگر احساس داشتن مقصدی در زندگی.
2- تسلط بر زندگی، و اعتقاد به اینکه می توانند در سرنوشت خویش مؤثر باشند.
3- ملاحظه تغییرات زندگی به چشم گونه ای مبارز طلبی. درک این مسئاله که تغییر در زندگی طبیعی است و فرصتهای جدیدی را به ارمغان می آورد( علیا، 1379 ،ص19).
راس و آلتمایر( 1377) راهبردهای مقابله با استرس را به 2دسته تقسیم می کنند:
الف- راهبردهای پیشگیرانه: شامل مراقبت دائمی در برابر عوامل استرس زا و نشانه های آن، مراقبت پیوسته از ماهیچه ها، آماده داشتن منابع و از میان برداشتن عوامل استرس زا،کاهش دادن برانگیختگی.
ب- راهبردهای مبارزه جویانه: شامل گسترش دادن منابع مقابله، تغییر دادن الگو های رفتاری منجر به استرس، پرهیز از عوامل استرس زا با تنظیم زندگی و تعدیل خواستها.
شاید بهترین طریق مقابله با فشار عصبی آن باشد که عامل موجد استرس را از میان برداریم و استرس را رفع کنیم. اما در اغلب موارد این امر ممکن نیست و باید به گونه ای با استرس سازگاری کرد و تحمل آنرا برخورد هموار ساخت و از شدت آن کاست. طرق زیر، تدابیری است که برای مقابله و سازگاری با استرس پیشنهاد گردیده است:
1- تفکر هدفداد، تفکر عمیق و آرمان دار
2- آرمیدن آگاهانه یا واهلش. در این حالت فرد باید بکوشد تا به حالتی آرام و عاری از تنش دست یابد.
3- ورزش و فعالیتهای بدنی
4- تسلط بر موقعیتها و شرایط محیطی.
5- درمان ادراکی: در این طریق مقابله با استرس، فرض براین است که استرسهای انسان ناشی از ادراکات و تفکرات وی از محیط است. بنابراین با تغییر ادراکات خود می توان بر استرس غلبه کرد.
6- احساس صمیمیت و حمایت گروهی.
7- خود خواهی دیگر خواهان واحساس مفید بودن: در مواقعی ، بسیاری از رنجها و بیماریها روانی انسان، ناشی از خود خواهی مفرط یا فداکاری بیش از حد اعتدال است. درحالیکه اگر آدمی ضمن آنکه خود را می خواهد، خواهان دیگران نیز باشد وسعی کند برای آنان نیز مفید باشد، احساس رضامندی می کند و این احساس به او یاری می دهد تا از بسیاری فشارهای عصبی مصون باشد( الوانی، 1379،ص281).
8-1-2-2- استرس شغلی:
با آنکه تحقیقات قابل ملاحظه ای درباره استرس انجام گرفته است، اما این مفهوم ، تعریف واحد ندارد. درباره استرس شغلی نیز باید گفت اگر چه در مواردی نسبت به مفهوم عمومی استرس متفاوت است، با این وجود، جدا از آن ، قابل بررسی نیست. استرس شغلی درواقع به استرس تجربه شده توسط یک فرد خاص دریک موقعیت خاص شغلی اطلاق می شود ( علیا، 1379،ص40).
ازسوی دیگر، دیدگاه شخص- محیطی یا دیدگاه تعارضی نیز می تواند در مورد استرس شغلی صادق باشد. بر اساس این نظریه، استرس شغلی به عنوان تعامل شرایط کار با خصوصیات کارکنان تعریف می شود. شش منبع مهم در زمینه استرس شغلی را استورا[7] به شرح ذیل نام می برد:
1- شغل فرد 2- نقش سازمانی فرد 3- جریان پیشرفت حرفه ای 4- روابط حرفه ای
5- ساختار وجو سازمانی 6- رویارویی کار- خانواده ( علیا، 1379،ص21).
9-1-2-2- راههای مقابله با استرس درسازمان:
یکی از راههای تخفیف استرس در سازمان، استفاده از گروههای نیمه حرفه ای برای مشاور با کارکنان است. در بعضی از سازمانها، از روانشناسان به عنوان افراد متخصص که خدمات آنها باعث کاهش استرس درکارکنان می شود، استفاده می گردد. ولی تحقیقات جدید نشان داده اند که این متخصصان، همواره در کار خود موفق نبوده اند و علت این امر، احتمالاً تلقی نمودن کارکنان از توصیه های روانشناسان به عنوان وجود اختلالات درخود می باشد. در زمینه شیوه کنار آمدن با استرس در محیطهای کار، هیلگارد[8]( 1983) ، معتقد است که اثرات استرس مانند میزان اضطرابی که بر می انگیزد و میزان اختلال آن در توانیهای شخصی برای انجام کار وکوشش ، به چند عامل بستگی دارد که از جمله آنها، برخی ویژگیهای خود استرس است، مانند موقعیتی که استرس در آن روی می دهد و بر آورد و ارزیابی آدمی از موقعیت استرس زا و نیز منابعی که وی برای کنار امدن با آن در دسترس دارد ( شفیع آبادی، 1371،ص68)
